ارتباط فعالان حرفه‌ای صنایع دستی با دانشگاه سوره
به گزارش نهضت، با توجه به اینکه درایام هفته صنایع دستی که از ۲۰ خرداد ۱۴۰۱ به مدت یک هفته در ایران نام گذاری شده است لذا به همین بهانه به سراغ دکتر مهدی محمدی «مدر گروه صنایع دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره» رفتیم و با ایشان در مورد موفقیت‌های دانشگاه سوره در این زمینه به گفتگو نشتیم. این درحالی است «صنایع‌دستی ایران نشانه‌هایی از فرهنگ و هویت مردم سرزمین ما هستند و علاوه بر اینکه ریشه در تمدن ایران دارند؛ قدمت آن‌ها به دوران ایران باستان نیز می‌رسد». به بهانه هفته صنایع‌دستی به سراغ دکتر مهدی محمدی «مدیر گروه صنایع‌دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره» رفتیم و اتفاقات و اخبار موفقیت‌های سوره را از او جویا شدیم.
میراث‌دار میراث درخشان اساتید صنایع‌دستی هستم
مدیر گروه صنایع دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره در این گفتگو با اشاره به راه اندازی گروه صنایع‌دستی دانشکده هنر سوره، این گروه را یکی از قدیمی‌ترین گروه‌های آموزشی دانشکده و مجموعه دانشگاه سوره عنوان کرد و گفت: تقریباً از زمان افتتاح دانشگاه در سال ۱۳۷۲ این گروه به همت استادان بزرگواری که افتخار شاگردی برخی از این عزیزان را داشتم سرپا شده است؛ تا زمان حال، این گروه یکی از پرافتخارترین گروه‌های آموزشی صنایع‌دستی در سطح ایران و یکی از گروه‌های آموزشی پرافتخارِ دانشگاه سوره بوده است؛ بنابراین من میراث‌دار میراث بسیار درخشان و عظیمی بودم که حاصل دسترنج زحمات استادان، مدیران گروه، دانشجویان و هیأت‌علمی گروه صنایع‌دستی و دانشکده هنر بوده است. در مدت‌زمان دو سال و اندی که من افتخار مدیریت گروه صنایع‌دستی، هنر اسلامی و کتابت و نگارگری را داشتم سعی کردم از تجربه مدیران سابق گروه به‌خصوص خانم دکتر کفیلی، مدیر گروه سابق، جناب دکتر هوشیار، که سال‌های متمادی مدیر گروه بودند، آقای دکتر عطارزاده که ایشان هم‌سال‌های زیادی مدیر گروه و معاون آموزشی دانشگاه بودند، استفاده کنم. در این دو سال‌ونیم ما در فعالیت‌هایی که جمیع دانشکده هنر، هیأت‌علمی و مدیران محترم دانشکده طراحی کرده بودند حضور فعالی داشتیم. دانشگاه سوره، بنا بر مسئولیت‌های سازمانی در همایش‌های مختلف و مناسبتی همیشه پیشگام بوده است.
حضور فعال دانشگاه سوره در نمایشگاه ملی صنایع دستی
محمدی در خصوص همکاری با نهاد‌های مرتبط با حوزه با صنایع‌دستی گفت: در خصوص رشته صنایع‌دستی و عملکرد دانشگاه سوره باید بگویم ما به‌طور مشخص با معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی توافق‌نامه‌ای در سال ۱۴۰۰ امضا کردیم و سعی کردیم فعالیت‌هایمان با نهاد‌های بالادستی حوزه صنایع‌دستی در وزارتخانه و ارگان‌های دیگر هم بهبود دهیم. از طرفی در دو سال اخیر به‌عنوان تنها غرفه دانشگاهی در سی‌وچهارمین و سی‌وپنجمین نمایشگاه ملی صنایع‌دستی حضور فعال داشته باشیم.
انتشار نشریه رهپویه هنر‌های صناعی
مدیر گروه صنایع دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره افزود: همچنین ما در بعضی از برنامه‌ها به‌عنوان گروه اصلی، مجری برنامه‌ریزی‌های خوب دانشکده هنر حضور داشتیم. به‌عنوان‌مثال، در هفته بزرگداشت حکیم نظامی در اسفند ۱۴۰۰ دانشکده هنر برنامه‌ای ترتیب داد که بخش زیادی از کار بر عهده گروه صنایع‌دستی نهاده شد و ما سعی کردیم با همراهی گروه‌های دیگر آموزشی به‌ویژه گروه گرافیک و تصویرسازی به‌خوبی برنامه‌ای درشان دانشگاه سوره برگزار کرده و به‌عنوان تنها دانشگاه هنری، همایش، نمایشگاه و ورکشاپ هنری به مناسبت هفته بزرگداشت حکیم نظامی برگزار کنیم. اکنون هم درصدد این هستیم تا فعالیت‌های اجرایی گروه آموزشی صنایع‌دستی را به‌صورت منظم برگزارکنیم. نشریه رهپویه هنر‌های صناعی به سردبیری دکتر هوشیار و دبیر اجرایی بنده نیز در حال انتشار است و امیدواریم بتوانیم امتیاز علمی‌اش را هم از وزارت علوم کسب کنیم.
وی ادامه داد: ما در اولین همایش با دریافت مجوز آی‌اس‌سی دانشگاه سوره، همایش آینده‌پژوهی، آموزش عالی و توسعه پایدار را با مشارکت بسیار خوب برگزارکردیم. دبیر کل این همایش آقای دکتر هوشیار، عضو فعال هیأت‌علمی گروه صنایع‌دستی بودند و بنده هم افتخار داشتم که در این همایش به‌عنوان دبیر اجرایی حضور داشته باشم.
ارتباط ۶۰ درصد ازفعالان حرفه‌ای سفال و سرامیک استان تهران با دانشگاه سوره
دکتر محمدی با بایان اینکه دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه سوره در حوزه‌های مختلف بسیار فعال هستند یادآور شد: به‌عنوان‌مثال در حوزه سفال و سرامیک می‌توانیم قاطعانه بگوییم بیش از ۶۰ درصد فعالان حرفه‌ای سفال و سرامیک سنتی و هنری شهر‌های تهران و کرج به‌نوعی به دانشگاه سوره وابستگی دارند؛ یا دانش آموخته سوره بودند یا سابقه تدریس در دانشگاه ما را داشتند. افتخارات گروه صنایع‌دستی دانشگاه سوره به‌قدری زیاد است که می‌توانیم با افتخار اعلام کنیم که سربلند هستیم. ما سعی کردیم میراث‌دار خوبی برای این گروه باسابقه باشیم.
ایران در چه جایگاهی از صنایع‌دستی جهان است؟
مدیر گروه صنایع دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره در پاسخ به این سؤال که جایگاه صنایع‌دستی ایران در منطقه و ایران کجاست بیان کرد: ما یک روز جهانی صنایع‌دستی داریم یعنی اینکه تکریم یک امر بسیار مهمی که از سوی نهاد‌های بین‌المللی نامگذاری شده است؛ سالیان سال هست که ارزش و اهمیت این هنر بالا را در جایگاه جهانی خودش نشان می‌دهد و شواهد تاریخی باستان‌شناسی و مکتوب نشان می‌دهد که هنر ایران یکی از جایگاه‌های درخشان در میان صنایع‌دستی جهان دارد و قاطبه پژوهشگران بر این باورند که تنوع صنایع‌دستی ایران شاید در دنیا بی‌نظیر یا حداقل کم‌نظیر باشد، تنوع، یعنی اینکه تعداد رشته‌های فعال صنایع‌دستی کشور که تا بیش از سیصد و اندی عنوان‌شده است؛ نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه صنایع‌دستی بومی ما در فرهنگ جهانی است.
رشته‌های گروه صنایع‌دستی
محمدی در خصوص رشته‌هایی که در گروه صنایع‌دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره تدریس می‌شود گفت: ما در مقطع کارشناسی در گروه صنایع‌دستی سه رشته داریم که به‌طور مستقیم با حوزه صنایع‌دستی مرتبط است. رشته صنایع‌دستی، رشته هنر اسلامی که ازنظر سرفصل درسی خیلی به رشته صنایع‌دستی نزدیک است و سوم، رشته کتابت و نگارگری است که حوزه تخصصی‌اش بیشتر در حوزه نگارگری، تذهیب و خوشنویسی است. ممکن است دانشگاه‌هایی دیگری باشند که رشته هنر اسلامی داشته باشند، اما تنوع رشته‌ای ما را نداشته باشند. مرکز آموزش‌های آزاد دانشگاه سوره در تابستان امسال کارگاه‌های نساجی برگزار می‌کند که به‌نوعی به صنایع‌دستی وابستگی دارند. این درحالی است که مقطع کارشناسی صنایع‌دستی فقط یک‌رشته نیست، بلکه به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌شود. به این صورت که دانشجو زمانی که در این رشته وارد می‌شود شش‌ترم اول درس‌های مشترک می‌گذراند و در دو ترم آخر نیز درس‌های تخصصی خواهند گذراند و به نوعی، دانشجو انتخاب گرایش و حوزه خاص خود را انجام می‌دهد.
درخشش هنر صنایع‌دستی در جغرافیای چهارفصل ایران
وی با بیان اینکه تمام مناطق ایران تقریباً برای خودشان به‌صورت مستقل در این حوزه فعال هستند اظهار داشت: درباره جغرافیای طبیعی ایران یک اصطلاحی وجود دارد و آن این است که می‌گویند «ایران کشور چهارفصل است» حالا اگر این موضوع را به‌عنوان استعاره در نظر بگیریم ایران در حوزه صنایع‌دستی کشوری توانسته تنوع و گستردگی بی‌نظیری را در حوزه صنایع‌دستی داشته باشد.
ورود صنایع دستی به حوزه بازار و تولید
مدیر گروه صنایع‌دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره خاطرنشان کرد: در سالیان اخیر علی‌رغم فشار‌های اقتصادی و مشکلاتی که وجود داشته، شاید صنایع‌دستی ما جز معدود هنر‌ها و فعالیت‌های حرفه‌ای تجاری و هنری بوده که توانسته به بازار و فعالیت خود ادامه بدهد و این امر به زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی ما بازمی‌گردد. فارغ از هرگونه شعارزدگی، ظرفیت‌های بالقوه ما برای حوزه صنایع‌دستی بسیار بسیار زیاد است، اما اینکه چقدر این ظرفیت‌های بالقوه تبدیل به ظرفیت‌های بالفعل می‌شود نکته چالش‌برانگیزی است و نیاز به آمار‌های دقیق‌تری دارد. اما به‌صورت کلی در این مبحث کیفی من فکر می‌کنم ما نتوانستیم از این ظرفیت بالقوه به‌صورت بالفعل استفاده کنیم یعنی برای اینکه آن جایگاه واقعی‌مان در صنایع‌دستی را به دست بیاوریم نتوانستیم این ظرفیت بالا را به کار بگیریم.
حمایت دانشگاه سوره از گروه‌های صنایع دستی کشور
محمدی در خصوص عملکرد گروه صنایع‌دستی دانشکده در طول این ۲۹ سال اخیر گفت: این گروه یکی از گروه‌های آموزشی موفق صنایع‌دستی در حوزه ایران بوده است؛ و دانش آموختگان ما در حوزه فعالیت‌های تجاری در بیشتر شهر‌های ایران حضور دارند. به‌طوری‌که شما در هر شهری که وارد شوید یکی از دانش آموختگان دانشگاه سوره را می‌توانید پیدا کنید که در حوزه صنایع‌دستی مشغول فعالیت است. فعالیت آموزشی در ایران فعالیت عاشقانه است یعنی شاید گاهی اوقات هزینه‌های مالی کفاف بدیهیات آموزش را ندهد، اما شاید بحث زکات علم و عشق به تدریس باعث شده که جمعی از بهترین استادان در این دانشگاه فعال باشند. دانشگاه هم سعی کرده تا آنجا که امکانات پشتیبانی خودش اجازه دهد از گروه‌ها حمایت کند.
وی ادامه داد: قریب به ۶۰ درصد از استادانی که با ما همکاری می‌کنند، از دانش آموختگان دانشگاه سوره هستند؛ لذا فارغ‌التحصیلان گروه صنایع‌دستی دانشگاه هنر سوره به‌عنوان مدرس پس از فراغت از تحصیل و کسب تجربه لازم تشریف می‌آورند و در گروه آموزشی فعالیت می‌کنند و این روال همواره ادامه دارد.
برگزاری نمایشگاه از آثار دانشجویان در گالری آیه
دکتر مهدی محمدی در پایان خاطرنشان کرد: بنا به علاقه دانشجویان به فعالیت و ارائه آثار در حوزه فعالیت‌شان در طول یک‌ترم قصد داریم تا دستاورد‌های آنان را در پایان‌ترم در گالری آیه دانشگاه سوره به نمایش بگذاریم تا ظرفیت‌های ما به‌خوبی نمایش داده شود. البته در صورت تحقق این امر فقط دستاورد‌های یک‌ترم دانشجویان به نمایش درخواهد آمد است و ان‌شاءالله امیدواریم این نمایشگاه به همت مسئولین دانشکده هنر و معاونت فرهنگی دانشگاه برگزار شود. در صورت تحقق این امر گوشه‌ای از ظرفیت‌های بالای دانشجویان صنایع‌دستی سوره به نمایش درخواهد آمد.
