در گفت‌وگو با محمدرضا جوان‌آراسته مطرح شد؛
یک کارشناس مذهبی گفت: جشن «امت احمد» با ارائه محتوایی که ما را متوجه شخصیت پیامبر کند، باعث رشد بینشی و معرفتی آن می‌شود.
به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، سه سال پیش در سنندج، جشنی با محوریت میلاد پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله آغاز شد؛ جشنی که امروز دامنه‌اش به استان‌هایی همچون کردستان، سیستان و بلوچستان، گلستان و هرمزگان و شهرهایی چون تهران، قم، اصفهان و شیراز رسیده است. گستره جغرافیایی این مراسم نشان می‌دهد که بازگشت به محور پیامبر اسلام می‌تواند پیامی روشن برای وحدت و همبستگی ملی در روزگار پرچالش امروز داشته باشد.
در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام محمدرضا جوان‌آراسته، کارشناس فرهنگی و مدیر مدرسه مهارت‌آموزی مبنا، ابعاد این حرکت فرهنگی بررسی شده است.
بازگشت به نقطه‌های مشترک در سایه پیامبر اسلام
حجت‌الاسلام محمدرضا جوان‌آراسته، کارشناس فرهنگی و مدیر مدرسه مهارت‌آموزی مبنا، در تحلیل گسترش جغرافیایی جشن «امت احمد» تصریح می‌کند: «به روشنی می‌توان گفت هنگامی که پیروان مذاهب و گرایش‌های مختلف دینی حول محور شخصیت پیامبر اسلام گرد هم می‌آیند، نگاه‌ها متوجه آن حضرت می‌شود و بدین ترتیب بر یکی از اساسی‌ترین نقاط اشتراک میان مسلمانان تأکید می‌شود.»
او می‌گوید:« چنین رویکردی به‌طور طبیعی همدلی و انسجام ایجاد می‌کند و بازگشتی به مشترکات بنیادین به شمار می‌آید. برخلاف روزمرگی‌هایی که رسانه‌ها عمدتاً توجه افراد را به افتراق‌ها سوق می‌دهند، در این‌گونه مراسم مردم بار دیگر به مرکز اشتراک بازمی‌گردند و آن را مبنای توجه خویش قرار می‌دهند؛ و بی‌تردید چه نقطه اشتراکی والاتر از شخصیت پیامبر اسلام.»
جذابیت‌های ظاهری و معنای عمیق جشن
جوان‌آراسته در توضیح عوامل جذابیت جشن «امت احمد» می‌گوید:« آنچه این جشن را برای مردم دلنشین‌تر کرده، در وهله نخست همان عوامل سطحیِ ایجاد جذابیت است؛ به این معنا که در «امت احمد» وقتی اسباب شادی فراهم می‌شود و فرصتی برای تفریح و تفرج ایجاد می‌گردد، خود به خود جذابیت بیشتری شکل می‌گیرد. این جذابیت گاه با موسیقی، نمایش یا غرفه‌هایی که توجه کودکان و نوجوانان را به خود جلب می‌کنند، پدیدار می‌شود.»
او تاکید می‌کند: «اما در کنار این بُعد، لایه‌ای عمیق‌تر وجود دارد؛ بُعد معرفتی و هویتی جشن که به ساحت اندیشه و معنویت بازمی‌گردد. این بخش شاید در نگاه نخست فاقد جذابیت‌های ابتدایی باشد، اما حقیقتاً معنا و روح کل مراسم را تأمین می‌کند.»
جوان‌آراسته می‌گوید: «باید این دو بُعد در هم تلفیق شوند. منظور من از محتوا، مطالب سنگین و پیچیده نیست، بلکه ارائه محتوایی است که ما را متوجه شخصیت پیامبر کند؛ گوشه‌ای از ابعاد رفتاری یا لحظاتی از زندگی ایشان را به یاد آورد. اگر این محتوا در قالبی نوآورانه عرضه شود—خواه در قالب شعر و آواز، خواه در قالب نقاشی یا نمایش می‌تواند ما را به خواسته اصلی‌مان نزدیک‌تر سازد. چنین شیوه‌ای ضمن ایجاد فضایی مفرح و نشاط‌آور، زمینه‌ای برای رشد بینشی و معرفتی در دل جشن فراهم می‌آورد.»
نقش نهادهای فرهنگی در تعمیق بینش و هویت ملی
حجت‌الاسلام جوان‌آراسته با بیان اینکه مسئولیت اصلی توسعه بینش فرهنگی و دینی جامعه بر دوش نهادهای فرهنگی است، می‌گوید:«اساساً رشد بینشی و فرهنگی مذهبی مردم جزو وظایف نهادهای فرهنگی به شمار می‌آید؛ چه نهادهای فرهنگی خصوصی و چه نهادهای فرهنگی دولتی. در هر صورت، مجموعه‌های فرهنگی متولی امر فرهنگ، توسعه و تعمیق بینش فرهنگی مردم هستند»
او با تأکید بر وضعیت موجود می‌گوید:«متأسفانه عملکرد این نهادها هنوز کافی نیست و در حوزه فرهنگ عقب‌ماندگی‌های زیادی داریم. علی‌رغم کارها و تلاش‌های خوبی که انجام شده، وقتی از عقب‌ماندگی صحبت می‌کنم، منکر قدم‌های مثبت نیستم، اما این قدم‌های خوب هنوز ما را به جایگاه مطلوب نزدیک نکرده است. هنوز تا رسیدن به نقطه‌ای که در ساحت فرهنگ پیشرو و تولیدکننده فرهنگ باشیم، فاصله زیادی داریم.»
راهکار تبدیل جشن‌ها به جریان فرهنگی پایدار
حجت‌الاسلام جوان‌آراسته با تأکید بر ضرورت تقویت جریان‌های فرهنگی و ایجاد اثرگذاری پایدار در جامعه می‌گوید: «برگزاری جشن‌هایی مانند راهپیمایی ده کیلومتری غدیر، جشن امام حسنی‌ها، جشن امت احمد و دیگر مناسبت‌هایی که در سال‌های اخیر برگزار شده، بدون تردید ظرفیت بالایی برای جذب مردم داشته است. با این حال، این جشن‌ها به تنهایی کافی نیستند و نیاز دارند که مدل‌های مکمل و خلاقانه‌تری ایجاد شود.»
او با بیان ضرورت گفتمان‌سازی فرهنگی تاکید می‌کند:« این موضوع نیازمند گفت‌وگویی مفصل است. حرکت به سوی گفتمان‌سازی ضرورتی انکارناپذیر است و هرچند این فرایند پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، اما در نهایت آنچه می‌تواند موفقیت یک جریان فرهنگی را تضمین کند، دستیابی به نقطه گفتمانی است.»
جوان‌آراسته توضیح می‌دهد:«در نقطه گفتمانی، ایده‌های فرهنگی و جریان‌های فرهنگی توسعه پیدا می‌کنند و میزان اثرگذاری آن‌ها به حداکثر ممکن می‌رسد؛ چه این نگاه مذهبی باشد، چه ضد مذهبی، چه دینی باشد و چه غیر دینی.»
منبع: ایرنا
1404/06/20