در این آئین مردم عزدار از محلات مختلف اردبیل با پای پیاده در شهر به راه افتاده و در مساجد سطح شهر شمع هایی را به یاد مظلومیت کاروان اسرای کربلا روشن کرده و عشق و ارادت خود را به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران وفادارش ابراز می کنند.

بیوک جامعی، پژوهشگر و استاد دانشگاه اردبیل در مورد این آیین در گفت وگو با خبرنگار تبلیغات اسلامی اردبیل، گفت: این آیین قدمت صد‌ها ساله در تاریخ اردبیل دارد و از آن عصری که اردبیل را به مهد تشیع و دارالارشاد نامیده اند این عشق وارادت به اشکال مختلف نمود پیدا کرده و در آیین شمع گردانی نیز که به نام محلی آن «شمع پایلاماخ» معروف است سعی می‌کنند بر رسم دیرپای خود به یاد علمدار کربلا در مسجد هر محله‌ای شمعی به نذر و نیاز خود و برآورده شدن حاجاتشان روشن کنند.

جامعی با بیان اینکه این مراسم از ابتدای ساعات تاسوعای حسینی برگزار می‌شود و دستجات عزاداری اقدام به شمع گردانی می‌کنند، افزود: این آیین که از آن به عنوان نمود و ظهوری به عشق و وفاداری به عباس بن علی(ع) یاد می‌شود همراه با تعزیه خوانی و ریختن اشک ماتم در سوگ شهدای نینوا بوده و عزاداران با چشمی اشک بار شمع‌ها را روشن کرده تا در فروغ آن تجلی عشقشان را به ساحت سیدالشهدا(ع) نمایان ببینند.