روایت مطبوعات سال ۶۰ از حادثه هشتم شهریور

هنوز مهر حکم تنفیذ ریاست جمهوری محمدعلی رجایی خشک نشده بود که سازمان مجاهدین خلق پس از شروع قیام مسلحانه علیه جمهوری اسلامی ایران و مردم این سرزمین دومین رئیس جمهور ایران را به شهادت رساندند. روزنامه‌های مختلف آن روز در صفحه اول خود به این موضوع واکنش نشان دادند.

به پایگاه خبری نهضت، ساعت ۱۴:۳۰ بعدازظهر یکشنبه هشتم شهریور ۱۳۶۰ برابر با اول ذیقعده ۱۴۰۱ ، جلسه فوق العاده شورای امنیت ملی با حضور محمدعلی رجایی رئیس جمهور، محمدجواد باهنر نخست وزیر، خسرو تهرانی مسئول اطلاعات نخست وزیری، سرهنگ موسی نامجو وزیر دفاع، یوسف کلاهدوزمسئول سپاه پاسداران، تیمسار شرف خواه معاون نیروی زمینی، سرهنگ اخیانی معاون ژاندارمری و سرهنگ کتیبه رییس اداره دوم ارتش در دفتر نخست وزیری حوالی میدان پاستور تهران در حال برگزاری بود.

ناگهان در ساعت ۱۵ به دلیل انفجار بمبی که ساعاتی قبل توسط کشمیری عضو سازمان مجاهدین خلق و نفوذی در دفتر نخست وزیری کار گذاشته شده بود آقایان رجایی، باهنر، عبدالحسین دفتریان مدیرکل مالی اداری نخست وزیری (بر اثر خفگی در آسانسور)، هوشنگ وحید دستجردی بر اثر جراحات ناشی از سوختگی و سقوط و نیز یک رهگذر در بیرون ساختمان به شهادت رسیدند. روزنامه‌های صبح و عصر دوشنبه نهم شهریور در کنار چاپ گزارش‌های مخصوص از این فاجعه، به طور مفصل زندگی نامه دو شهید شاخص محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر را به چاپ رسانده بودند.

روایت مطبوعات سال ۶۰ از حادثه هشتم شهریور

روزنامه اطلاعات در نخستین شماره پس از فاجعه هشتم شهریور تیتر زد: «رئیس جمهور و منتخب ملت و نخست وزیر محبوب به دست عمال امریکا شهید شدند.» این تیتر زیر سخن تاریخی از امام خمینی که فرموده بودند: «امواج شکننده ملت و سیل خروشان خلق هر کمبودی را جبران می‌کند» درج شده بود.

اطلاعات ستون سخن روز خود را با این عنوان شروع کرده بود: بکشید ما را ملت ما بیدارتر می‌شود. این همان جمله معروفی بود که امام بعد از شهادت آیت الله مطهری فرموده بودند. اطلاعات در ستون سخن روز نوشته بود: «شهادت مظلومانه یاران عزیز امام و برگزیدگان امت اسلام را که ادامه کربلا، تکرار سینما رکس و قتل عام دفتر حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیر است به محضر امام زمان و نایب بزرگوارش خمینی بزرگ و ملت قهرمان تبریک و تسلیت می‌گوییم. آنکه کشتن پیش چشمش تهلکه‌ست، نهی لاتلقوا بگیرد او به دست، وآنک کشتن پیش چشمش فتح باب، سارعوا آید مر او اندر خطاب.» روزنامه اطلاعات در صفحات داخلی خود در گزارش حضور مردم برای عرض تسلیت به امام در جماران جمله مهمی از سخنان امام را به عنوان سوتیتر کار کرده بود: «من ابن ملجم را از این‌ها مردتر می‌دانم. او در حضور مردم کار خودش را کرد و این‌ها مردانگی آن نامرد را هم ندارند.»

روایت مطبوعات سال ۶۰ از حادثه هشتم شهریور

کیهان دیگر روزنامه عصر پایتخت با این تیتر یک به استقبال فاجعه رفت: رئیس جمهور و نخست وزیر به دست عوامل مستقیم امریکا به شهادت رسیدند. در کنار تیتر یک نیز سخنی از امام با فونت قرمز به چاپ رسیده بود که فرموده بودند: «اسلام نه وابسته به من است و نه وابسته به تو، اسلام از آن خداست و نباید بترسیم از اینکه چند نفر کشته شدند.» کیهان در نیم تای پایین صفحه اول خود نیز شعری از مصطفی اولیایی با عنوان «تو از خورشید می‌ترسی» به چاپ رساند: «منافق گر که پنداری، بدین کشتار و این شیوه، توانی راه سرخ انقلاب ما بگردانی، تو نتوانی، مسیر انقلاب ما مسیر خط توحید است، و این ره راه جاوید است، و تو خفاش شرمت باید، که از خورشید می‌ترسی، و خون هر شهید از بهر این مکتب، نهالی پر طراوت، بل درختی پر ثمر، از بار امید است...» کیهان در صفحه دو خود اعلامیه شورای موقت ریاست جمهوری را هم به چاپ رساند. این شورا در اعلامیه اش آورده بود: شورای ریاست جمهوری از همه وزرا و مسئولان وزارتخانه‌ها و ادارات می‌خواهد که تا انتخاب نخست وزیر جدید با جدیت و پشتکار به انجام وظایف خود ادامه دهد.

روایت مطبوعات سال ۶۰ از حادثه هشتم شهریور

روزنامه جمهوری اسلامی هم در صفحه اول خود تیتر زد: ملت مسلمان ایران رئیس جمهور و نخست وزیرش را تقدیم اسلام کرد. روزنامه حزب جمهوری اسلامی اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تری نسبت به روزنامه‌های دیگر درباره فاجعه هشتم شهریور درج کرده بود. این روزنامه متن کامل بیانیه حزب جمهوری اسلامی را در ستون سمت راست صفحه اول خود آورده بود: «انفجار در ساختمان نخست وزیری در حقیقت دومین ضربه امپریالیسم امریکا به انقلاب اسلامی پس از سقوط بنی صدر به عنوان یک مهره اساسی امپریالیسم و صهیونیسم به حساب می‌آید. نبرد ایران و امریکا وارد مرحله جدیدی شده است و الزاما ملت بیدار ما باید هوشیاری خود را در تمام زمینه‌ها کاملا به کار گیرد. این توطئه‌ها نمی‌تواند در اداره تاریخ ساز امت ما کوچکترین خللی وارد آورد.» نکته جالب این که روزنامه در صفحه اول، تلگرامی را چاپ کرد که رئیس جمهور محمدعلی رجایی روز قبل ساعاتی پیش از شهادت به حجت الاسلام اسدالله ایمانی امام جمعه کازرون ارسال کرده بود.

1401/06/07