گزارش اولین روز از سلسه نشست‌های علمی- تخصصی هفته ملی کودک حوزه هنری

همزمان با فرا رسیدن روز جهانی کودک و آغاز هفته ملی کودک در ایران، حوزه هنری همراه با بخش کدومو - معاونت کودک و نوجوان مؤسسه تبیان- و کانون اندیشه پژوهی کودک و نوجوان (کاپ)، از روز شنبه مورخ ۱۶مهرماه، سلسله نشست‌های تخصصی با محوریت کودکان را آغاز کرد.

 

 هنر، کودک، تربیت

اولین روزاز این سلسله نشست‌ها با مبحثی تحت عنوان "هنر، کودک، تربیت" همراه با کارشناسان و متخصصین حوزه ادبیات کودک و نوجوان، از جمله حسین حق‌پناه (معاونت کودک و نوجوان تبیان)، مجید مجیدی (مدیر کانون اندیشه پژوهی کودک و نوجوان(کاپ)) و دکتر عباس جواهری (روان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) در سالن طاهره صفّارزاده واقع در حوزه هنری برگزار شد.

تربیت هنری، زمینه‌ساز ایجاد شوق و نشاط در دوره کودکی  

در ابتدای این مراسم، مجید مجیدی (مدیر کانون اندیشه پژوهی کودک و نوجوان(کاپ))، ضمن عرض خیرمقدم و تبریک هفته ملی کودک به حضار و بینندگان برخط نشست گفت: اهمیت دوران کودکی و ویژگی‌های آن، حوزه هنری را بر آن داشت تا درباره این مهم، سلسله مباحث پژوهشی را مطرح کند که نتیجه آن منجر به برگزاری این سلسه نشست‌های علمی تخصصی روزانه حوزه کودک گردید.

وی خاطرنشان کرد : در این نشست‌ها، استفاده از اساتید مشهور، روانشناسان و کسانی که در حوزه هنر و کودک کار کرده‌اند ، هم‌اندیشی و گفتگوهایی را سبب می‌شود که برای والدین و مربیان، منجر به رهیافت‌هایی خواهد شد چرا که تربیت هنری، زمینه‌سازایجاد شوق و نشاط در دوره کودکی بوده و خود عاملی برای رشد حس زیبایی شناسی و قدرشناسی نعمات الهی در دوران کودکی خواهد شد.

وی در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد که برگزاری این سلسه نشست‌ها، اتفاقات خوبی را در حوزه تربیت کودک رقم می‌زند. 

 کودکان امروز ، آینده‌سازان فردا  

پس از آن حسین حق‌پناه (معاونت کودک و نوجوان تبیان) که مدیریت و هدایت نشست را بر عهده داشت گفت: این نشست‌ها فرصت و امکان خوبی برای گفتگو درباره کودکان امروز و آینده‌سازان فردا است.

وی پس از بیان این جمله، دکتر عباس جواهری (روان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) را خطاب قرار داد و با طرح پرسشی مبنی بر اینکه آیا می‌توان برای تربیت فرزند از هنر کمک گرفت؟ به صورت رسمی نشست را آغاز کرد.

 آمادگی یادگیری کودکان در فضاهای هنری به شدت بالا می‌رود

در پاسخ به این پرسش، دکترعباس جواهری (روان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)  گفت: طبق عنوان نشست، سه مقوله هنر، تربیت و کودک را به عنوان مؤلفه دراختیار داریم پس در ابتدا لازم است یک شفاف‌سازی داشته باشیم، ما می‌خواهیم کودک را تربیت کنیم و در این روند تربیتی قصد داریم از هنر استفاده کنیم.

آیا این امر ممکن است؟ باید بگویم بله این امر ممکن است. ما هم می‌توانیم برای آموزش دادن و تربیت کردن فرزندان خود در حوزه‌هایی مثل ریاضی، ادبیات، مفاهیم انتزاعی و ... از هنر استفاده کنیم و هم می‌توانیم در حوزه آموزش مسائل اجتماعی، آموزه‌های دینی، آموزه‌های اخلاقی و ... از هنر کمک بگیریم.

چرا که  هر چقدر سن کودکان ما کمتر باشد نقش هنر برای آن‌ها پررنگ‌تر است.  به عنوان مثال فضای مهدهای کودک یک فضای کاملاً شعرگونه، آهنگین و شاد است چرا؟ چون ما در این فضا برای انتقال مفاهیم به کودکان به عنصری به عنوان هنر نیازمندیم چرا که کودکان به اقتضای سن خود محدودیت شناختی دارند و علاوه بر آن، کودکان در حوزه خلاقیت و تصویرسازی به شدت توانمند هستند، عواملی که ما بزرگترها کم ‌کم با آن‌ها فاصله می‌گیریم ، پس به عبارتی می‌توان گفت با توجه به این عوامل، آمادگی یادگیری کودکان در فضاهای هنری به شدت بالا می‌رود.

 هنر بستر بسیار خوبی دارد برای آموزش و تربیت کودک

حق‌پناه سؤال دوم خود را اینگونه مطرح کرد که آیا کارکرد اصلی هنر، یک امر آموزشی و انتقال مفاهیم است یا خیر و آیا می‌شود به شکل فراغتی و سرگرمی هم برای کودک به آن نگاه کرد؟

دکتر جواهری گفت: مباحث زیادی در خصوص رسالت اصلی هنر مطرح است اما اگر بخواهیم نگاه عملگرایانه‌ داشته باشیم باید بگویم هنر، بستر بسیار خوبی را برای آموزش و تربیت فراهم می‌کند.

 مواجهه کودکان ما با هنر می‌تواند برای آنان ذائقه‌سازی کند

حسین حق پناه در ادامه گفت: آیا هنر برای هنر است یا برای انتقال مفهوم، مسئله این است. در واقع برخی در مواجهه کودک با هنر معتقدند این امر می‌تواند درک زیبایی شناختی کودک را در مواجهه با عالم و پدیده‌های اطرافش ارتقاء دهد. آیا این نگاه درست است؟

دکتر جواهری در پاسخ به این سئوال گفت: اگر می‌خواهی در یک رشته هنری خوب رشد کنی و پیشرفتی داشته باشی، هر رشته‌ای که می‌خواهد باشد، این یک قاعده‌ای دارد که از یک ذهن خالی، احتمال اینکه شاهدخلق یک شاهکار باشی ممکن نیست، برای خلق یک اثر هنری خوب، در شاخه موسیقی باید موسیقی خوب شنید.

پس مواجهه کودکان ما با هنر می‌تواند برای آنان ذائقه‌سازی کند، که اتفاق بسیار مهمی است. درواقع هنر امکان برون‌ریزی دارد و به ما امکان خلق یک اثر هنری را می‌دهد.

کودکان دیجیتالی امروزی تاب آوری و صبر کمتری دارند

وی همچنین در خصوص کودکان امروزی که تجربه کار هنری مثل نقاشی، موسیقی و ... را در فضای مجازی با ابزارهایی مثل گوشی‌های همراه و تبلت را دارند گفت این دسته از کودکان به دلیل سریع‌ و در دسترس بودن همه امکانات در لحظه از جمله ویرایش خطاهای خود، اصلاح رنگ‌ها و ... تاب آوری و صبر کمتری نسبت به کودکان نسل قبلی خود دارند.

دکتر جواهری در پایان سخنان خود والدینی را که نگران کشف استعدادهای هنری کودکان خود هستند خطاب قرار داد و گفت: نگران نباشید، اگر کودکی در زمینه هنری استعداد داشته باشد به سمت و سوی آن هنر حرکت می‌کند، والدینی باید نگران باشند که آرزوهایی چون دکتر شدن، مهندس شدن و ... را مقابل استعداد فرزندانشان قرار می‌دهند. غافل از اینکه این کار استعداد آنان را در جا می‌خشکاند.

دکتر جواهری در پایان این نشست به پرسش‌های حاضرین درخصوص مباحث مطرح شده پاسخ دادند.