تجلیل از صاحبان ۲۰۶ اثر برگزیده جشنواره «حمایت از تشکل‌های قرآنی مردم‌نهاد»

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، نخستین جشنواره حمایت از تشکل‌های قرآنی مردم‌نهاد، سال گذشته با انتشار فراخوانی از سوی اداره کل توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان دارالقرآن‌ الکریم برگزار شد و طی آن از صاحبان آثار، ایده و طرح‌های قرآنی خواسته شد، در آن ثبت‌نام و نسبت به ارائه طرح‌های خود اقدام کنند. مهلت ارسال آثار ۲۴ دی‌ماه سال گذشته تعیین شده بود. با حسین بهبودی؛ مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان دارالقرآن الکریم درباره این جشنواره و اینکه این رویداد زین پس چه روندی را طی خواهد کرد، گفت‌و‌گویی صورت گرفت.

بهبودی در آنچه تاکنون در روند اجرایی این جشنواره روی داده است و اینکه چه ساز و کاری برای حمایت از طرح‌ها و ایده‌های برتر اتخاذ می‌شود، توضیحاتی داده است که در ادامه می‌خوانید؛

پس از پایان مهلت ارسال آثار به این جشنواره، چه تعداد اثر به دبیرخانه واصل شد؟

طی سه‌ ماه پایانی سال گذشته بررسی‌های اولیه بر روی طرح‌ها و آثار ارسالی به دبیرخانه نخستین جشنواره «حمایت از تشکل‌های قرآنی مردم‌نهاد» را شاهد بودیم. این امر تا پایان فروردین‌ماه امسال نیز ادامه پیدا کرد، چرا که همچنان ارزیابی آثار برخی از استان‌ها باقی مانده بود. در مجموع بالغ بر هزار و ۳۰۰ اثر در سه قالب ایده، طرح، برنامه و محصول قرآنی از تمامی استان‌ها به دبیرخانه ارسال شد و آنها تفکیک موضوعی شدند، چرا که آثار در حوزه‌های مختلف اعم از آموزش‌های عمومی؛ تبلیغی، ترویجی و بعضاً با موضوع نهضت ملی «زندگی با آیه‌ها» بود.

این آثار در چند مرحله مورد ارزیابی قرار گرفتند؟

با پایان مهلت فراخوان جشنواره، آثار در دو مرحله ارزیابی شد. مرحله نخست با حضور سه ارزیاب و داوری نهایی نیز با حضور پنج کارشناس بود و نهایتاً از کل کشور ۲۰۶ اثر منتخب واجد شرایط شناخته شدند. در اصل این آثار مصادیق لازم برای انتخاب اثر برگزیده را کسب کرده بودند و از آنجا که همه استان‌ها در این جشنواره مشارکت داشتند، لذا تجلیل از این آثار در استان‌ها و در قالب برگزاری همایش‌هایی در بهمن‌ماه سال گذشته و ماه رمضان به انجام رسید. این همایش‌های استانی با هدف معرفی آثار به فعالان استانی صورت گرفت تا علاوه بر تشویق ایده‌پردازان، عموم مردم و فعالان قرآنی از ظرفیت‌های فرهنگی و قرآنی استان خود مطلع شوند.

از جمله دیگر اقدامات صورت گرفته، برپایی نمایشگاهی در جنب همایش‌های استانی بود که در آن تمامی آثار شرکت داده شده حضور پیدا کرد و از سوی صاحبان اثر معرفی نیز صورت گرفت و زمینه ارتباط و تعامل خوبی میان صاحبان آثار و طرح‌ها با فعالان قرآنی هر استان فراهم شد.

سازوکار تشویقی که برای آثار منتخب و برگزیده این جشنواره در نظر گرفته شد، چه کم و کیفی داشت؟

علاوه بر تجلیل از رتبه‌های برگزیده که هدایایی به ترتیب ۴۰، ۳۵ و ۳۰ میلیون تومانی برای آنها در نظر گرفته شد که در قیاس با صرف وقت و اقدامات کارشناسی که برای نتیجه‌بخش بودن هر کدام از این طرح‌ها کشیده شد، شاید مبالغ حمایتی ناچیز باشد، اما تلاش شد تا پشتیبانی درخوری از آثار برگزیده صورت گیرد و آثار از یک سال مشاوره‌ رایگان بهره‌مند باشند.

همچنین تلاشی صورت گرفت مبنی بر اینکه آثار برگزیده بتوانند ارتقا پیدا کرده و در قالب مجموعه‌های دانش‌پایه چه به شکل بالقوه و چه بالفعل معرفی شوند که دستاورد و محصولاتی را نیز بتوان از قبال آنها استخراج کرد. این امر هم اکنون از سوی اساتید و کارشناسان در حال راهنمایی و راهبری است و مشاوره‌های لازم را به این منظور که صاحبان آثار بتوانند مجوزهای لازم را بگیرند به ایشان ارائه می‌کنند تا زین پس هر کدام از آنها در استان خود محرک و انگیزه‌ای برای سایر مجموعه‌ها شوند تا با استفاده از دانش بومی که در اختیار دارند، طرح‌های مشابه نیز توسعه داشته باشند.

اغلب آثار واصل شده به دبیرخانه محصولاتی قابل توجهی بودند، اما از این میان قریب به ۵۰ اثر در زمره آثار فاخر طبقه‌بندی می‌شوند که بسیار امیدوارکننده است. با توجه به رکودی که در سال‌های اخیر در زمینه فعالیت تشکل‌های قرآنی شاهد بودیم، نویدبخش آینده‌ای روشن است که این مجموعه‌ها بتوانند با شور و نشاط مضاعفی به فعالیت پرداخته و در ادوار آتی این جشنواره نیز شاهد رشد هر چه بیشتر آنها باشیم.

آیا آثار و طرح‌های واصل شده به دبیرخانه جشنواره موضوع‌بندی شدند و تحلیل آماری در مورد اینکه چه تعداد از این آثار در موضوعات گوناگون تعریف می‌شوند، وجود دارد؟

بله، تقریباً ۶۰ تجلیل موضوعی از سوی کارشناسان در مورد آثار رسیده صورت گرفت و به شکل مصداقی می‌توان به مواردی اشاره کرد که مثلاً ۳۵ اثر با موضوع قصه و داستان، ۳۰ اثر با موضوع سبک زندگی، ۱۰۱ اثر با موضوع کودکان و خردسالان، ۱۸۴ اثر با موضوع حفظ و ۱۲ اثر با موضوع حفظ موضوعی، ۱۳۸ اثر با موضوع تدبر در قرآن، ۳۷ اثر با موضوع خانواده، ۳۳ اثر با موضوع رسانه و هشت اثر با موضوع هوش مصنوعی، ۳۳ اثر با موضوع آموزش مجازی قرآن و ۱۰ اثر با موضوع طراحی اَپ‌های قرآنی به دبیرخانه ارسال شد.

با این تفاصیل نخستین جشنواره جنبه عمومی داشته و شاهد ارسال آثار با تنوع موضوعی بسیار بالایی بودیم، آیا در ادوار آتی جشنواره به شکل تخصصی و با در نظر گرفتن موضوعات محدودتر به دنبال تمرکز بر روی موضوعات کاربردی‌تری خواهید بود؟

بله، اتفاقاً با اتمام عملیات اجرایی این دوره و با آمارگیری که صورت گرفت به دستور رئیس سازمان، گروهی انتخاب شدند تا با توجه به رویکردهای حاکم بر فضای فرهنگی و قرآنی جامعه به دنبال تحقق موضوعاتی تخصصی که مطلوب فعالان این عرصه است، باشیم که در این مسیر دو نوع نظرسنجی را در دستور کار قرار داده‌ایم؛ یکی نظرسنجی از سوی دست‌اندرکاران و مدیران استانی سازمان تبلیغات اسلامی و دیگری نظرسنجی از سوی صاحبان آثار و به ویژه آثار برتر نخستین دوره جشنواره که با استفاده از نقطه نظرات ایشان و نیازسنجی‌هایی که به عمل می‌آید، به دنبال آن باشیم تا جشنواره را در ادوار آتی هدفمندتر برگزار کنیم و آن را از جنبه‌های آموزش عمومی و همگانی قرآن و پرداختن به مباحث تبلیغی و ترویجی خارج کرده و وجهه‌ای نخبگانی به آن ببخشیم.

در این راستا اقداماتی صورت گرفته است تا فراخوان دومین دوره جشنواره را تابستان سال جاری منتشر کنیم، البته با توجه به تعدد برنامه‌های سازمان و برگزاری رویدادهایی همچون اعطای مدرک تخصصی حفظ یا رویداد هم‌افزایی «صاد» و موارد مشابه، دوستان درصددند تا با طراحی سامانه‌ای مشخص همه فرایندهای انتشار فراخوان، ثبت‌نام و ارزیابی و اعلام نتایج آثار در هر یک از این رویدادها در آن سامانه تجمیع شود تا در نهایت بانک اطلاعاتی خوبی از سوابق سیاستگذاری تا مراحل اجرایی هر یک از آنها را در اختیار داشته باشیم.

اشاره شد برخی از این آثار از چنان مقبولیتی برخوردارند که بتوان آنها را به شرط هدایت و راهبری اصولی و کارشناسی تا ‌رسیدن به یک محصول دانش‌پایه و تبدیل شدن تشکل و مؤسسه ارائه‌کننده طرح به یک مجموعه دانش‌بنیان، همراهی کرد. آیا در آینده نزدیک یا در نمایشگاه قرآن آتی می‌توان امید داشت که تعدادی از این آثار به عنوان دستاورد برگزاری جشنواره، معرفی شوند؟

این امر متضمن آن است که نگاه ملی به برگزاری این جشنواره داشته باشیم، کمااینکه جشنواره در دوره نخست برگزاری به شکل استانی برپا شد و تمام تلاش خود را کرد که برخی از شاخص‌ترین طرح‌ها و ایده‌های قرآنی را که با وجود کارآمدی و بکر بودن همواره در پشت درهای بسته حمایتی قرار داشتند به میدان آورده و برای آنها بستری برای معرفی درخور فراهم آورد. قطعاً تا همینجا هم که مدیران تصمیم‌ساز و اجرایی هر استان با مجموعه از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های فرهنگی و قرآنی موجود در استان خود به واسطه این جشنواره آشنا شدند، زمینه برای شکوفایی هر کدام به منظور قوام هر چه بیشتر و معرفی به عنوان یک طرح و ایده کارشناسی و عرضه در هر نمایشگاهی به ویژه نمایشگاه بین‌المللی قرآن فراهم است.