لزوم مهندسی معکوس فرهنگی در بحث جمعیت

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی،حجت‌الاسلام والمسلمین ندیمی، نایب رئیس ستاد راهبری جمعیت و خانواده حوزه‌های علمیه، ضمن تأکید بر جنبه فرهنگی مسئله جمعیت، دلایل ضرورت پیگیری این بحث با رویکرد فرهنگی و سبک زندگی را تشریح کرد. این مصاحبه در حاشیه برگزاری موفقیت‌آمیز سومین دوره کارگاه‌های «رویش اهواز» انجام شد.

حجت‌الاسلام ندیمی با اشاره به تحولات جامعه اظهار داشت که امروز بحث جمعیت دیگر صرفاً یک مسئله اقتصادی نیست. وی با ذکر اینکه بسیاری از اقتصاددانان برجسته نیز بر اشتباه بودن این دیدگاه که کاهش فرزندآوری موجب رشد اقتصادی می‌شود تأکید دارند، افزود: «متغیرهای متعددی از جمله تغییر سبک زندگی، نگاه مادی‌گرایانه، فردمحوری و فشارهای اجتماعی، سبب شده تا این رویکرد فرهنگی غلط، در طول دو دهه، در ذهن خانواده‌ها نهادینه شود.» وی افزود تجربه داخلی (همچون استان‌های متمول با نرخ باروری پایین مانند گیلان و مازندران) و تجربه کشورهای غربی، نشان می‌دهد که مشوق‌های اقتصادی به‌تنهایی در مقابل بحران سالمندی جمعیت کارساز نخواهد بود و نیاز به یک نهضت عمومی با رویکرد فرهنگی است.

مهم‌ترین مانع ذهنی: ترس از فقر

نایب رئیس ستاد راهبری جمعیت حوزه‌ها، مهم‌ترین مانع ذهنی و فرهنگی مردم در زمینه فرزندآوری را «ترس از فقر» دانست و با استناد به آیه شریفه «وَ لَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ»، راهکار اقناع افکار عمومی را معرفی نمونه‌های موفق از فرزندان سوم به بعد عنوان کرد.

حجت‌الاسلام ندیمی در این خصوص گفت: «معرفی الگوهایی همچون ادیسون که هفتمین فرزند خانواده بود، یا رونالدو که چهارمین فرزند خانواده‌ای فقیر بود و شهید حاج قاسم سلیمانی، می‌تواند گره‌های ذهنی خانواده‌ها را باز کرده و نگاه و رفتار آنان را تغییر دهد.»

کارگاه‌های «رویش»؛ الگوی موفق اقناع

وی برگزاری سومین دوره کارگاه‌های «رویش» در ۲۹ شهرستان استان خوزستان را فرصتی ارزشمند برای ارائه شیوه‌های نوین اقناعی دانست و از استقبال گسترده مخاطبان ابراز رضایت کرد. او نقاط قوت شاخص این دوره در اهواز را «حضور فعال شبکه بهداشت به‌عنوان نیروهای خط مقدم حوزه جمعیت» و همچنین «تلفیق مباحث علمی با رویکرد فرهنگی و بومی‌سازی محتوا» برشمرد که به ارتقای سطح تعامل و پذیرش پیام‌ها کمک شایانی کرده است.

از کارگاه تا زندگی روزمره با مهندسی معکوس فرهنگی

حجت‌الاسلام ندیمی در پاسخ به چگونگی انتقال این گفتمان از سطح کارگاه‌ها به زندگی روزمره خانواده‌ها، خواستار «مهندسی معکوس فرهنگی» شد. وی تأکید کرد: «همان‌طور که در گذشته گفتمان فرهنگی کم‌فرزندی از طریق رسانه نهادینه شد، امروز نیز می‌توان با بهره‌گیری از ظرفیت شبکه بهداشت، روحانیت، معلمان، گروه‌های مردمی و رسانه‌های محلی، گفتمان چندفرزندی و خانواده‌محور را در بدنه جامعه جاری ساخت.» وی استمرار ارتباط میان مربیان کارگاه و خانواده‌ها و تولید محتوای هماهنگ رسانه‌ای را در این مسیر ضروری دانست.

نقش محوری سازمان تبلیغات اسلامی

وی در پایان، نقش سازمان تبلیغات اسلامی در طرح «رویش» را به واسطه «حضور میدانی، پیگیری جدی و تعامل سازنده با سایر دستگاه‌های اجرایی استان» بسیار برجسته ارزیابی کرد. نایب رئیس ستاد راهبری جمعیت و خانواده حوزه‌های علمیه، توانمندسازی مبلغان خواهر و برادر و اجرای برنامه‌های ویژه برای اولیای دانش‌آموزان توسط این سازمان را عاملی مهم در انتقال گفتمان خانواده و جمعیت به میان مردم دانست و اظهار امیدواری کرد که این تجربه موفق خوزستان، الگویی مؤثر برای استان‌های دیگر با نرخ باروری پایین باشد.