مرکز هنری رسانه‌ای نهضت | نگاه حجت‌الاسلام مقدسیان به چگونگی شکل‌گیری نگرش‌های دینی در کودکان؛
چگونه برنامه‌های فرهنگی می‌توانند دین را برای نسل جدید جذاب‌تر کنند؟
بنیاد هدایت | حجت‌الإسلام غلامپور:
مسجدی که حال بچه‌ها را خوب می‌کند/ مسجدی که از کودکان تا جوانان جذب آن شده‌اند
نماینده بنیاد هدایت در اداره کل تبلیغات اسلامی استان هرمزگان به‌منظور جذب کودکان، نوجوانان و جوانان فعالیت‌ها و دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای جذابی را در فضای مسجد برای آن‌ها تدارک دیده است.
به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، جوانی مرحله حساسی است که در آن جوانان تغییرات جسمی، روانی و عاطفی را پشت سر می‌گذارند و در معرض تضاد بین فضائل و رذیلت‌ها و دوگانگی بین آنچه به آن‌ها آموزش داده می‌شود و آنچه زندگی می‌کنند یا می‌شنوند و می‌بینند، قرار می‌گیرند. برای جوانان در این مرحله، مسجد راه نجات است. اگرچه حضور جوانان در مسجد موضوعیتی ویژه دارد، اما حضور این قشر مستلزم آن است که انسان از اوایل کودکی و نوجوانی با مسجد آشنا شده باشد؛ بنابراین دوران کودکی و نوجوانی به‌قدری حساس است که اگر از فرصت آن استفاده نشود، امکان بازسازی در جوانی چندان مقدور نخواهد بود.
حجت‌الاسلام حمید غلامپور، نماینده بنیاد هدایت در اداره کل تبلیغات اسلامی استان هرمزگان و استاد حوزه و دانشگاه به‌منظور جذب کودکان، نوجوانان و جوانان فعالیت‌ها و دوره‌های آموزشی جذابی را در فضای مسجد جامع امیرالمؤمنین بندرعباس برای آن‌ها تدارک دیده است.
اهمیت حضور کودکان و نوجوانان در مساجد
حجت‌الاسلام غلامپور با اشاره به اهمیت حضور کودکان و نوجوانان در مساجد گفت: «کودکان و نوجوانان سرمایه‌های کشور هستند و قرار است این‌ها چرخ اقتصاد، سیاست و اجتماع را بچرخانند؛ لذا مساجد با ارائه برنامه‌های مختلف باید از ظرفیت این نسل نهایت استفاده را ببرند.»
حجت‌الاسلام غلامپور برون‌سپاری بعضی از مسئولیت‌ها به بچه‌ها را بخشی از راه‌های جذب آن‌ها به مساجد دانست و افزود: «شاکله شخصیتی افراد در سنین کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرد و این مهم است که ما برنامه‌ای برای بچه‌ها داشته باشیم. مثلاً مؤذن مسجد را از خود بچه‌ها انتخاب کنیم و مسئولیت آوردن قرآن، پذیرایی و... را به بچه‌ها بسپاریم. این کار‌ها باعث هویت و دیده‌شدن بچه‌ها شده و کمک می‌کند بچه‌ها جذب مسجد شوند.»
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه مخاطب‌شناسی یکی دیگر از راه‌های جذب بچه‌ها به مساجد است، گفت: «یکی از راه‌های مهم برای جذب بچه‌ها به مساجد، ایده گرفتن از آن‌ها و درک ذائقه و سلیقه آنهاست. اگر نهاد امامت، مخاطب‌شناسی را به‌درستی انجام دهد و کار‌های هویتی انجام دهد برای بچه‌ها جذاب است.»
او تأکید کرد: «برخی برنامه‌ها مثل اردو و انواع مسابقات برای بچه‌ها جذاب است و ما باید سعی کنیم هیجانات بچه‌ها را تحریک کنیم. اگر بچه‌ها احساس کنند که مسجد جایی است که هیجاناتشان دیده می‌شود، از حضور در مسجد لذت خواهند برد.»
برنامه‌های ورزشی در فضای مسجد
این راهیار بنیاد هدایت به دلیل علاقه به کار کودک و نوجوان، در استان هرمزگان مجوز مهد قرآنی گرفته و در مسجد نیز حلقه تربیتی ویژه کودک و نوجوان با رویکرد قرانی راه‌اندازی نموده است. او که برای نوجوانان و جوانان برنامه‌های مختلفی را در فضای مسجد تدارک دیده، در این‌باره توضیح داد: «برنامه‌های ما برای کودکان، نوجوانان و جوانان محدود به برنامه‌های فرهنگی نیست. برنامه‌های ورزشی و دوره‌های آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای از برنامه‌های دیگری است که ما دنبال می‌کنیم.»
او اضافه کرد: «تجهیز مساجد به وسائل و تجهیزات ورزشی گام مهمی برای جذب نوجوانان و جوانان و قشر‌های مختلف مردم به مسجد است. رشته ورزشی کونگ‌فو یکی از ورزش‌هایی است که ما در مسجد تدارک دیده‌ایم و حدود ۶۰ نونهال و نوجوان در این برنامه ورزشی شرکت می‌کنند. آن‌ها ضمن اخذ دریافت مجوز از فدراسیون استان، اخیراً در مسابقات مرکز استان رتبه دوم را کسب کردند؛ ۶-۷ طلا و ۷-۸ نقره و برنز دریافت نمودند و ما در مناسبت‌های مختلف از آن‌ها تجلیل کردیم.»
برگزاری دوره‌های آموزشی برای رفع معضل بیکاری
حجت‌الإسلام غلامپور، با اشاره به این مضمون که «اگر می‌خواهی به فردی یک روز غذا بدهی، به او ماهی بده، ولی اگر می‌خواهی همه عمر او را سیر کنی، به او ماهیگیری یاد بده!»، گفت: این گزاره بیان‌گر رسالت کارآفرینی در جامعه است و ضرورت دارد که ما کودکان و نوجوانان را با همین طرز فکر، فردی کارآفرین بار بیاوریم. به همین منظور، ما در تلاش هستیم برای کاهش آمار بیکاری، در جوار مسجد مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای راه‌اندازی کنیم.
او افزود: «در حال حاضر ما توانسته‌ایم دوره آموزش خیاطی محلی شامل تهیه لباس‌ها و پوشش‌های محلی دارای زرق‌وبرق، لمه دوزی و... را با کمک بسیج خواهران و اساتید مجرب در مسجد دائر کنیم. مواردی هم داشته‌ایم که فرد مهارت لازم برای خیاطی داشته و ما با استفاده از ظرفیت خیریه، چرخ‌خیاطی برایش تهیه کرده‌ایم و او را در مسیر اشتغال‌زایی قرار داده‌ایم.»
این راهیار بنیاد هدایت توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در مسجد را از گام‌های بعدی خود دانست و گفت: «طی تعاملات انجام شده با سازمان فنی و حرفه‌ای درصدد هستیم تا دوره‌های آموزشی دیگری متناسب با نیازمندی‌های جوانان در مسجد برگزار کنیم؛ ضمن اینکه گواهی دوره و وام کارآفرینی هم داشته باشد.»
حجت الأسلام غلامپور درباره هزینه شرکت در دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای در فضای مسجد عنوان کرد: «ازآنجایی‌که دوره‌های فنی و حرفه‌ای یکسری ملزومات دارد، شرکت در این دوره‌ها رایگان نیست، اما طبیعتاً هزینه آن حدود ۳۰-۴۰ درصد کمتر از هزینه خارج از مسجد است؛ چون این‌ها از طرف مسجد وارد این گود می‌شوند.»
مسجد کانونی برای جامعه‌پردازی
حجت‌الاسلام غلامپور گفت مسجد باید از حالت تک‌بعدی خارج شود: «مسجد فقط نمازخانه صرف نیست، مسجد باید ملجأ و پناه مردم باشد؛ همان نکته‌ای که رهبر انقلاب فرمودند که جامعه‌پردازی باید از نقطه مسجد اتفاق بیفتد.»
او افزود: «در هر محلی هرکس اگر مشکلی دارد ولو اگر مشکلش برطرف نشود، باید احساس کند که همدلی و همدردی در مسجد برایش اتفاق می‌افتد. ما می‌خواهیم زمینه و بستر برای رسیدن به نقطه مطلوب در مسجد برای افراد حاصل شود.»
این راهیار بنیاد هدایت برگزاری مناسبت‌های ملی را بخشی دیگر از برنامه‌های مسجد جامع امیرالمؤمنین برشمرد و گفت: «ما فقط متوقف در برگزاری مناسبت‌های مذهبی نیستیم و حتی مناسبت‌های ملی را هم در نظر می‌گیریم. مثلاً در شب یلدا حدود ۲۰۰۰ نفر در محله جمع شدند. همه ظرفیت‌ها از جمله حدود ۷۰ نفر شورای هم‌فکری مسجد و ۱۴ نفر هیئت‌امنای مسجد پای‌کار آمدند.»
حجت‌الاسلام غلامپور کشف استعداد‌های محله و تجلیل از قهرمانان محله را لازم و ضروری دانست و افزود: «در شب یلدا ما قهرمانان محله از جمله بهترین بانوی آشپز محله، بهترین بانوی تأثیرگذار در فرزندآوری، خانواده شهید، پارکبان محله و... را مورد تجلیل قرار دادیم. همچنین در حال کشف استعداد‌های محله هستیم تا آن‌ها را وارد گود کنیم و از ظرفیت آن‌ها استفاده کنیم.»
او تأکید کرد: «اجرای این برنامه‌ها خیلی مهم است، چون تبیین به‌تن‌هایی برای ما کفایت نمی‌کند و جهاد تبیین است که اهمیت دارد.»
راهبرد‌ها و راهکار‌های جذب جوانان به مسجد
بسیاری از جوانان، امروز کمتر به حضور در مساجد فکر می‌کنند. این واقعیت ما را با یک سؤال جدی مواجه می‌کند که چرا جوانان از مساجد جدا شده‌اند؟
حجت‌الاسلام غلامپور چند عامل را باعث دورشدن جوانان از فضای مسجد می‌داند و دراین‌باره گفت: «اولین عامل تأثیرگذار در جذب و دفع کودکان و جوانان به مساجد مربوط به متولیان مسجد است؛ نوع تعامل، برخورد و به‌کارگیری متولیان مسجد بسیار در جذب و دفع کودکان، نوجوانان و جوانان تأثیرگذار است.»
او افزود: «رابطه امام‌جماعت و جوانان نباید مانند گذشته در یک چارچوب خشک و رسمی باقی بماند؛ بلکه روابط باید به‌گونه‌ای باشد که امام‌جماعت به‌عنوان یکی از دوستان جوانان باشد. به‌این‌ترتیب جوانان و نوجوانان می‌توانند امام‌جماعت را دوست دانا و قابل‌اعتماد خود بدانند که برای مشاوره در مسائل مختلف به او مراجعه کنند.»
این استاد حوزه، فضا، معماری و امکانات مسجد را عامل تأثیرگذار دیگر در جذب کودکان و جوانان دانست و گفت: «متأسفانه برخی مساجد از نظر فیزیکی وضعیت مطلوبی ندارند و گاهی شاهد فرش‌های کهنه، جانماز‌های کثیف، در و دیوار ترک برداشته مسجد و... هستیم و طبیعتاً این مسجد حتی از نظر ظاهری هم نمی‌تواند جوانان را به خود جذب کند.»
او در پایان تأکید کرد: «بنیاد هدایت شبکه‌سازی حوزه مسجد را دنبال می‌کند. اگر شبکه‌سازی به حقیقت کلمه اتفاق بیفتد و مساجد بتوانند به یکدیگر وصل شده و بتوانند ظرفیت‌هایشان را با یکدیگر به اشتراک بگذارند، قطعاً می‌توانند باعث رشد همدیگر شوند.»
منبع: دانشجو
1402/11/03
تعداد بازدید: 13
