مرکز هنری رسانهای نهضت | نگاه حجتالاسلام مقدسیان به چگونگی شکلگیری نگرشهای دینی در کودکان؛
چگونه برنامههای فرهنگی میتوانند دین را برای نسل جدید جذابتر کنند؟
مرکز هنری و رسانهای نهضت | دکتر علیرضا شریفی یزدی، روانشناس اجتماعی:
دکتر علیرضا شریفی یزدی، روانشناس اجتماعی بر ضرورت برگزاری اجتماعات بزرگ و نشاط آور قرآنی در جامعه تاکید کرد و گفت: اجتماعات قرآنی جامعه را با چهره واقعی دین آشنا میکند.
به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، هفتم فروردین ۱۴۰۳ مصادف با ولادت امام حسن مجتبی (ع) بزرگترین اجتماع بزرگداشت قرآن با حضور ۱۲۰ هزار نفر در ورزشگاه آزادی برگزار شد.
طی این مراسم برنامههایی از جمله تلاوت قرآن، سرودخوانی، نورافشانی، اهدای هدایای ویژه و اجرای برنامههای مفرح برگزار شد و همچنین برای این جشن قرآنی ۱۵۰ هزار پک افطار تدارک دیده شده بود. یکی از مهمترین اهداف برپایی این جشن، نمایش نفرت جامعه قرآنی و اسلامی از رژیم کودککش صهیونیسیتی بود که با شعار مرگ بر اسرائیل در ورزشگاه طنینانداز شد.
در طی سالهای اخیر، این چندمین اجتماع مذهبی بود که اتحاد، همدلی و انسجام ملی را به نمایش گذاشت. تاکنون برنامههایی همچون جشن ۱۰ کیلومتری عید غدیر، کشتی سفینة النجاة در میدان آزادی، اقامه عزاداری اهل بیت (ع) در ایام مناسبتی همچون محرم، فاطمیه، شبهای قدر و اخیراً اجتماع بزرگ امام حسنیها برگزار شده است. نکته حائز اهمیت آن است که برگزاری چنین گردهماییهای مذهبی اثرات اجتماعی مثبتی دارد که دکتر علیرضا شریفی یزدی، رواشناس اجتماعی به اهمیت برگزاری چنین اجتماعات بزرگی میپردازد.
همدلی و انسجام اجتماعی در سایه اجتماعات مذهبی
شریفی یزدی با اشاره به تأثیر مناسبات اجتماعی بر فرهنگ ایرانی گفت: «یکی از پایههای مهم فرهنگ ما در سدههای طولانی، بحث محرم و صفر و به طور مشخص تاسوعا و عاشورا با محوریت امام حسین (ع) است. همه مناسبات اجتماعی ما تحتتأثیر فرهنگ ایرانی قرار میگیرد، اما بخش بزرگی از موتور حرکت این فرهنگ در سدههای مختلف جریان کربلا و امام حسین (ع) بوده است.»
او تأکید کرد: «برگزاری اجتماعات مذهبی بزرگ به مناسبتهای متعدد از جمله ولادت امام حسن مجتبی (ع) باعث میشود فرهنگ دینی برای نسلهای جدید دقیقتر و منظمتر تعریف شود و آنها در چنین فضایی به طور طبیعی آن ارزشها و هنجارهایی که گاهی خانوادهها، رسانه و آموزشوپرورش بهخوبی نمیتوانند منتقل کنند را دریافت نمایند.»
این روانشناس اجتماعی تداوم این حرکت را باعث زندهماندن اسلام ناب محمدی دانست و افزود: «گردهماییهایی ازایندست مثل گردهمایی فاطمیون، عید غدیر، شیرخوارگان حضرت علیاصغر (ع) و... در نوع خود تأثیرات اجتماعی مثبتی را بر جای میگذارد. همچنین برگزاری چنین برنامههایی باعث همدلی مردم و افزایش انسجام و سرمایه اجتماعی میشود.»
اجتماعات مذهبی جوانان را در برابر آسیبهای اجتماعی بیمه میکند
شریفی یزدی با بیان اینکه برگزاری اجتماعات مذهبی در تقویت اعتقادات دینی مردم مؤثر است، گفت: «درحالیکه دشمنان اسلام در بخشی از جنگ ترکیبی القا میکنند که مردم از اعتقادات خود دست کشیدهاند، برگزاری چنین اجتماعاتی در تقویت اعتقادات دینی مردم مؤثر است.»
او تصریح کرد: «مناسک، مراسم و هر برنامه جمعی به لحاظ اجتماعی کمک میکند آن پیام و هدف اصلی آن گردهمایی خواسته یا ناخواسته به نسل بعد منتقل شود و آنها تحتتأثیر آن جریان قرار بگیرند؛ حال اگر این گردهماییها اعتقادی باشد و به شکل درست و اصولی برگزار شود، انتقال بهدرستی صورت میگیرد و در غیر این صورت پیام به نادرستی به مخاطبان منتقل خواهد شد.»
او ادامه داد: «اعتقاد ما بر این است که عقیده و فکر ما اصالت دارد و طبیعتاً این مراسمها به دلیل گستردگی که دارند میزان اثرگذاری آنها به لحاظ شدت، عمق و طول ماندگاری بسیار بالا است.»
این روانشناس اجتماعی برگزاری چنین برنامههایی را در کاهش خطرات اجتماعی اثرگذار دانست و افزود: «حضور افراد در این مراسمها بهشرط تکرار آن در فواصل زمانی متعدد در بلندمدت باعث تحکیم پایههای اعتقادی مخصوصاً در میان نوجوانان و جوانان میشود و بسیار به کاهش خطرات اجتماعی که از بیرون و درون برای جوانان تدارکدیدهشده است، کمک میکند و بهنوعی آنها را بیمه میکند.»
اجتماعات قرانی چهره واقعی دین را به مردم نشان میدهد
اگرچه بخش قابلتوجهی از جامعه تحتتأثیر فرهنگ عامه با ذکر برخی دلایل واهی شادیهراسی را تبلیغ میکنند و بیجهت شادیهای حلال را بر خود و جامعه حرام دانسته و زمینه دینگریزی را تسهیل مینمایند، اما به عقیده شریفی یزدی برگزاری چنین برنامههایی در شناخت اسلام بهعنوان یک دین حلاوت و شادی اثرگذار است و جامعه به این فضاهای نشاطآور نیاز دارد.
شریفی یزدی با اشاره به تفاوت بین شادی و نشاط گفت: «شادی یک پدیده زودگذر است مثلاینکه یک غذای لذیذ میخوریم یا یک لطیفه میشنویم و در لحظه شاد میشویم؛ اما نشاط یک امر ماندگار و بلندمدت است. کسانی که دین را بهعنوان یک امر تلخ و عبوس تعریف میکنند عمدتاً به دو گروه تقسیم میشوند؛ یک گروه از اینها به دین آگاه هستند، اما برای لطمهزدن به آن چنین اعتقادی را رواج میدهند. عدهای دیگر، ناآگاهانه به این سمتوسو میروند و فکر میکنند که دین یعنی گریه، غصه، سختی کشیدن و....»
او ادامه داد: «واقعیت این است که برگزاری برنامههای پرنشاط قرانی مثل محفل اجتماعی بزرگ امام حسنیها کمک میکند تا چهره واقعی دین بر همگان آشکار شود. همچنین این اجتماعات قرآنی در نهایت انسانی را تربیت میکند که ضمن رعایت اصول اخلاقی انسانی شاداب، بانشاط و مفرح است که هم خودش احساس نشاط میکند و هم به دیگران نشاط میبخشد؛ یعنی یک شادمانی ماندگار چارچوبدار اخلاقی پایدار.»
این روانشناس اجتماعی برگزاری چنین اجتماعاتی را در تقویت روحیه دینی نسل جدید اثرگذار دانست و تأکید کرد: «مراسمی ازایندست بسیار کمک میکند تا ما چهره زیبا و واقعی دین را به نسل جدید نشان دهیم تا آنها بتوانند احساس کنند که گویا در چارچوب مبانی فکری نیز میتوان شادبود، خوب زندگی کرد و از تدبّراتی که خداوند برای ما منظور کرده با رعایت اصول اخلاقی و چارچوب ارزشها و هنجارهای مذهبی بهره برد.»
منبع: ایرنا
1403/01/25
T
T