مسجد سیدالشهداء بیرجند؛ یک مسجد همه فن‌حریف

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، مسجد سیدالشهدا(ع) از مساجد فعال محله سجادشهر در جنوب شهر بیرجند است که با برنامه‌ها و ابتکارات جالب پاتوقی موثر برای نوجوانان و جوانان به ویژه بانوان است. مسجد سیدالشهدا(ع) یکی از مساجد موفقی است که با همراهی و مشارکت مردم، کانون فرهنگی و هنری، پایگاه بسیج و متولیان مسجد توانسته به خانه‌ای امن برای مراجعات اهالی و جذب نوجوانان و جوانان تبدیل شود.

مسجد فعالی که کانون وفاق و همدلی اعضای محله به‌شمار می‌رود و هم‌محلی‌ها و هم‌مسجدی‌هایی که مانند یک خانواده بزرگ در کنار هم حضور دارند و یکدیگر را حمایت می‌کنند. از پیامبراکرم(ص) روایت شده است که خداوند فرمود: «مساجد خانه‌های من در زمینند، همانگونه که ستارگان برای اهل زمین می‌درخشند، مساجد نیز برای اهل آسمان نورافشانی می‌کنند.»

کمک به نیازمندان محله و ‌جمع‌آوری جهیزیه برای زوج‌های بی‌بضاعت برای کمک به حل مشکلات اهالی محله از جمله کارهایی است که در این مسجد انجام می‌شود. همچنین این مسجد محل خوبی برای توانمندسازی بانوان است و اغلب کلاس‌هایی مانند هنرهای دستی و آشپزی و بافتنی را برای این بانوان برگزار می‌کند تا آنها را برای چرخاندن چرخ‌های زندگی خود توانمند کند و حتی گاهی بازارچه‌هایی برای فروش دست‌ساخته‌های این بانوان برگزار می‌کند.

محله سجادشهر یکی از نقاط شلوغ بیرجند است و به همان اندازه، حس می‌کنی زندگی جریان دارد. این روزها اگر سری به مسجد سیدالشهدا(ع) در میدان سوم خیابان سجادشهر بزنید، نبض برنامه‌های فرهنگی و کار خیر و دستگیری از نیازمندان در این مسجد می‌تپد. پیر و جوان دست به دست هم داده‌اند تا به مسجد رونق ببخشند.

اجرای برنامه‌های متنوع کانون فرهنگی و هنری و پایگاه بسیج

رابط خواهران کانون فرهنگی سیدالشهدا(ع) بیرجند که از ۱۰ سال پیش به این مسجد رفت و آمد دارد و حالا حدود یکسالی می‌شود این مسئولیت را برعهده گرفته است، می‌گوید: متولیان این مسجد از مناسبت‌های ملی و مذهبی بی‌تفاوت نمی‌گذرد و برنامه‌های فرهنگی متنوعی و جذاب با همکاری پایگاه بسیج و کانون فرهنگی و هنری برنامه‌ریزی و اجرا می‌کند.

نرگس پناهی ادامه می‌دهد: برگزاری مراسم معنوی اعتکاف ویژه بانوان یکی از برنامه‌های فرهنگی هرساله این مسجد است که از ثبت‌نام تا آشپزی پای خانم‌هاست و حتی از محلات دیگر برای شرکت در مراسم اعتکاف به اینجا می‌آیند به گونه‌ای که پذیرای ۳۰۰ تا ۳۵۰ نفر از بانوان در خانه خدا هستیم.

وی با اشاره به برنامه‌های ماه رمضان و پذیرایی از نمازگزاران با افطاری ساده در این مسجد، می‌افزاید: همچنین شب‌های قدر به دلیل استقبال زیاد مردم صحن مسجد هم مفروش می‌شود و در این چند شب افطاری مفصل‌تری با کمک مالی خیرین و نمازگزاران توزیع می‌کنیم.

اوقات فراغت پربار بچه‌های مسجد

در طول سال هم روزهای یکشنبه‌ها برنامه تفسیر قرآن در دو سطح، روزهای سه‌شنبه دعای حدیث کساء و روزهای پنجشنبه هم ختم قرآن با استقبال گسترده بانوان برگزار می‌شود. در این مسجد برنامه‌های اوقات فراغت تابستانی هم پررنگ و پربار است و با استقبال گسترده مواجه می‌شود. تابستان امسال بیش از ۳۰۰ نفر از بانوان در سنین چهار ساله تا ۵۰ ساله از کلاس‌های اوقات فراغت تابستانی بهره‌مند شدند.

پناهی می‌گوید: در تمام زمینه‌ها از کلاس قرآن و احکام و علمی بگیر تا آشپزی و خیاطی و نقاشی، گلدوزی، آرایشگری و هنرهای دستی با روش ساده در این مسجد دایر می‌شود و چون بانوان استقبال زیادی می‌کنند اکثر این کلاس‌ها در دو دوره برگزار می‌شود. البته بخاطر کمبود فضا، جمعیت هر کلاس ۱۵ نفره است و چون هنوز محل مناسبی برای کانون فرهنگی و هنری مسجد نداریم برای همین همه برنامه‌ها با همکاری پایگاه بسیج مسجد به منصه ظهور و بروز می‌رسد.

تلاش برای ترویج ازدواج آسان

اینجا مسجدی است که دختر و پسرهای مومن و مذهبی را برای آغاز یک زندگی به یکدیگر معرفی می‌کنند و تلاش برای ترویج ازدواج آسان در محله نیز یکی دیگر از برنامه‌هایی است که در این مسجد انجام می‌شود؛ وقتی که عقد یک زوج برای اولین‌بار با حضور خدام رضوی به سادگی در این مسجد خوانده شد، بستری برای آگاه‌سازی بیشتر مردم در این زمینه فراهم شد.

رابط خواهران کانون فرهنگی هنری سیدالشهدا(ع) بیرجند در این رابطه توضیح می‌دهد: مسجد این محله جوانان را هم راهی خانه بخت می‌کند از تامین جهیزیه بگیر تا معرفی دو جوان به هم برای زندگی. مردم خودشان انواع و اقسام لوازم خانگی را تحویل مسجد می‌دادند و برخی وسایل موردنیاز دیگر جهیزیه را هم با کمک‌های نقدیشان خریداری و به زوج‌های بی‌بضاعت اهدا می‌کردیم البته بعد از کرونا با توجه به شرایط اقتصادی این کمک‌ها کمتر شده اما بازم هم این کار خیر برقرار است.

دستگیری از نیازمندان

هرچند به گفته او مرکز نیکوکاری مسجد را هنوز به ثبت نرسانند چون به آنها اعلام شده در مسجد امام صادق(ع) در ابتدای محله سجادشهر مرکز نیکوکاری دایر است اما باز هم از پای ننشستند و ۴۰ خانواده نیازمندان محدوده مسجد را شناسایی و تحت حمایت دارند. حتی به این هم محدود نشدند و اگر کسی به آنان خانواده نیازمندی از محلات دیگری را هم معرفی کند تا جایی که بتوانند از دست‌گیری و کمک به آنان هم دریغ نمی‌کنند.

پناهی می‌گوید: هر سال در آستانه سال تحصیلی بسته‌های تحصیلی و بُن کیف و کفش در قالب «کوله‌بار مهر» برای فرزندان این خانواده‌های نیازمند تدارک می‌بینیم تا مبادا حسرتی بر دل این کودکان باقی بماند. هزینه تهیه این بسته‌های تحصیلی و درمان نیازمندان و هر برنامه دیگری هم از محل کمک‌های خیرین و اهالی محله و نمازگزاران تأمین می‌شود.

در این خانه خدا حتی فکر زمستان بندگان نیازمندش را هم دارند و با تقسیم مهربانی و اهدای لباس‌های گرم و بسته‌های یلدایی، گرمابخش محفل خانواده‌های نیازمند در شب‌های سرد می‌شوند. در آستانه عید نوروز هم لوازم خانه اهدایی مردم را بین همین خانواده‌های نیازمند توزیع می‌کنند.

این بانوی فعال مسجدی از مزایای قرارگاه ایده‌پردازی در مساجد استان به منظور هدفمند شدن برنامه‌های فرهنگی مساجد فعال و استقبال از برنامه آنلاین خانم شجره، ره‌یافته مکزیکی آمریکایی به دین مبین اسلام برای بچه‌های این مسجد هم سخن گفت و معتقد است وقتی برنامه‌های فرهنگی مساجد متنوع، جذاب و گسترده باشد مسلماً استقبال و حضور مردم به ویژه قشر نوجوان و جوان در مسجد چندبرابر می‌شود.

مسجدی که بانی رزق حلال است

حدود پنج ماهی است که محوطه مسجد سیدالشهدا(ع) عصرهای سه‌شنبه تبدیل به بازارچه سنتی می‌شود تا اهالی محله رزق و روزی به خانه ببرند. استقبال از این بازارچه هم اینگونه است که ابتدای با چیدن ۲۰ میز شروع شد اما اکنون به ۸۰ میز رسیده است.

فرمانده پایگاه بسیج خواهران مسجد سیدالشهدا(ع) هم در این رابطه می‌گوید: هر کدام از بانوان محصولات تولیدی و هنرهای دستی خود را بر روی یک میز در این بازارچه برای فروش عرضه می‌کنند. البته بعضی از این خانم‌ها از محلات دیگر سطح شهر برای عرضه محصولاتشان به بازارچه این مسجد می‌آیند تا برای خود از این طریق رزق و روزی به دست بیاورند و تاکنون خدا را شکر بازخورد خوب و مثبتی از این برنامه داشتیم.

تجلیل به عنوان فعال مسجدی در کشور

زهرا زارعی‌مقدم که به عنوان یکی از فرماندهان پایگاه‌های اسوه بسیج استان خراسان جنوبی معرفی شده و در آیین تکریم از فعالان مساجد و معرفی مساجد منتخب کشور با عنوان «مثل ابراهیم» مورد تجلیل قرار گرفته است، ادامه می‌دهد: برپایی روضه در ۶۰ روز ماه محرم و صفر، برگزاری مراسم شیرخوارگان و سه‌ساله‌های حسینی و اهدای هدیه به کودکان، اجرای سرود در گلزار شهدا، برپایی اردوهای مختلف، تهیه و توزیع بسته معیشتی برای نیازمندان، برپایی تمامی جشن‌ها و مناسبت‌های ملی مذهبی، کلاس‌های آموزشی، اکران فیلم، برگزاری مسابقات علمی و ورزشی، برپایی جشن روزه اولی‌ها، کلاس آموزش و حفظ قرآن، اهدای گل به کارکنان آتش‌نشانی و نیروی انتظامی، عناب‌چینی برای اربعین توسط نیروهای جهادی پایگاه، دوخت سایبان برای کاظمین، اعزام رایگان تعدادی از افراد نیازمند به مشهد مقدس، برپایی تریبون آزاد در محل پارک، برگزاری حلقه‌های صالحین، میز خدمت و مطالعه و ... گوشه‌ای از فعالیت‌های پایگاه خواهران سیدالشهدا(ع) با همکاری کانون فرهنگی و هنری مسجد است.

حدود هشت حلقه صالحین ویژه خواهران در رده سنی نونهال، کودکان، نوجوانان، میانسال، شورا و سرگروه‌ها در این مسجد فعال است که یکی از برنامه‌های مستمر پایگاه مقاومت بسیج برای بچه‌های مسجد با محوریت آشنایی و یادگیری قرآن، احکام و مباحث تربیتی، فرهنگی و مسائل روز جامعه است.

وی با اشاره به اجرای برنامه شبی در پایگاه ویژه نوجوانان می‌افزاید: این برنامه با حضور ۵۰ نفر از دختران گروهی سنی نوجوانان برگزار شد و از مدرسه مجاور مسجد هم دعوت کردیم تا برای جذب بچه‌ها به مسجد در این مراسم شرکت کنند. این برنامه فرهنگی بعد از نماز مغرب شروع شد و با رصد ستارگان، گپ‌وگفت دخترانه، اکران فیلم، مسابقه و ورزش تا صبح روز بعد ادامه داشت.

تلاش برای پیوند مسجد با مدرسه

زارعی‌مقدم از همکاری بچه‌های مسجد با دبستان امیدهای انقلاب و دبیرستان متوسطه اول فخرالزمان قریب برای اجرای طرح شهید بهنام محمدی در راستای پیوند مسجد، خانه و مدرسه نیز سخن گفت و بیان می‌کند: سه سرگروه تربیتی با مدرسه همکاری دارند که هفته یک روز ارتباط می‌گیرند و بچه‌ها را جذب به حلقه‌های صالحین مسجد می‌کنند.

فرمانده پایگاه بسیج خواهران مسجد سیدالشهدا(ع) با بیان اینکه دو ماه محرم و صفر روضه‌های خانگی بنا به درخواست مردم و اینکه خودشان بانی می‌شدند در محل پایگاه بسیج مسجد برگزار می‌شد، ادامه می‌دهد: همچنین کلاس‌های حفظ قرآن ویژه حلقه صالحین نوجوانان سه سال است هر هفته مرتب برگزار می‌شود.

به گفته وی ۳۰ خانواده شهید در این حوالی این مسجد زندگی می‌کنند که دیدار از خانواده شهدا و برپایی روضه در منزل شهید و برپایی مراسم آبروی محله افتخار کوچه یکی دیگر از برنامه‌های مسجد سیدالشهدا(ع) برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است.

حنابندان برای پرهیز از گناه

و اما برپایی حنابندان یکی دیگر از برنامه‌های جذاب این مسجد فعال است به نحوی که بانوان در مراسم‌های جشن، حنا به روی دستشان می‌گذارند و به امام زمان(عج) قول می‌دهند تا وقتی که رنگ حنا روی دستشان باقی هستند مراقب باشند گناه نکنند.

زارعی‌مقدم با اشاره به اینکه در حوزه جوانی جمعیت هم علاوه بر متن‌های انگیزشی از ماداران دارای سه فرزند و بیشتر زیر ۴۰ سال تقدیر انجام شده است، می‌گوید: همچنین کارگاه ازدواج و مشاوره تحت عنوان «پیوند گل‌ها» هر هفته از ساعت ۱۵ تا ۱۷ عصر روزهای یکشنبه به صورت رایگان در محل مسجد دایر است و تاکنون ۵۴ نفر از دختران و پسران را برای ازدواج معرفی شدند. امسال برای اولین بار مراسم عقد یکی از نمازگزاران مسجد با حضور خدام رضوی برگزار شد و همین باعث شد تا این ایده به ذهنم برسد که سفر عقدی را خریداری کنیم و در راستای ازدواج آسان با یک چهارم قیمت به زوج های جوان کرایه بدهیم.

این مسجد همچنین جزو یکی از مساجد قرارگاه محله اسلامی است از وظایف اصلی این قرارگاه شناسایی و بررسی شرایط محله، استفاده از ظرفیت‌های موجود و برطرف کردن مشکلات و آسیب‌های محله از طریق مبادی ذیربط و دعوت از مدیران و دستگاه‌های مربوطه و انعکاس آن و ارائه راهکارهای مناسب و پیگری آن تا رسیدن به نتیجه مطلوب است.

عامل موفقیت جذب جوانان به مسجد

گروه جهادی شهید براتی (ویژه خواهران) این مسجد هم پنج سالی می‌شود فعالیت را آغاز کرد و در برنامه‌های مختلف کمک‌کار پایگاه بسیج و کانون فرهنگی و هنری است. بنا به گفته فرمانده پایگاه بسیج خواهران مسجد سیدالشهدا(ع)، فعالیت‌های جهادی و خالصانه که با همدلی و هم‌افزایی بچه‌های مسجد و اجرای برنامه‌های فرهنگی متنوع همراه شده یکی از عوامل اصلی موفقیت مسجد سیدالشهدا(ع) است که کودکان و جوانان را جذب فضای معنوی و امن مسجد کرده است.

او با بیان اینکه این موفقیت مسجد با گرمی دل‌های مؤمنین و مشارکت آنان در فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی با هدف مشترک‌شان که توسعه فعالیت‌ها و فرهنگ‌سازی محله اسلامی می‌باشد، حاصل شده است، تأکید می‌کند: ما اینجا به نوجوانان و جوانان احترام می‌گذاریم و با واگذاری مسئولیت به آنان بها می‌دهیم لذا همه بدون هیچ چشم‌داشتی می‌خواهند به بهترین نحو مسئولیت خود را انجام دهند.