نقش قرآن در هدایت نسل جوان در برابر جریان‌های فکری دنیاگرا

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، به گفته سید محسن میرباقری، کارشناس قرآن و مدرس دانشگاه، در دنیای معاصر افکار ضد الهی و ضد انبیا به صورت طوفنده‌ای در حال نفوذ در جامعه ما هستند. این افکار، با دنیای محوری و دنیاگرایانه، می‌توانند بر ذهنیت نسل‌های جدید تأثیر بگذارند و آن‌ها را از مسیر الهی و نورانی دور کنند.
آشنایی با قرآن به ویژه برای نسل جوان و فرزندان، یک ضرورت جدی است. میرباقری معتقد است که ما باید قبل از آنکه این افکار بر فرزندان ما تاثیر بگذارد، آنان را با تفکر الهی و نورانی قرآن آشنا کنیم. این آشنایی باید به گونه‌ای باشد که افراد نه تنها قرآن را بخوانند بلکه راه‌های تفکر و اندیشه‌ورزی از قرآن را نیز بیاموزند. به گفته او، یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در این زمینه این است که چگونه از قرآن اندیشه بگیریم و چگونه افکاری که بر اساس قرآن نیستند را کنار بگذاریم.
او اشاره می‌کند که بسیاری از مشکلات جامعه امروز، مشکلات فرهنگی هستند. در حالی که مشکلات اقتصادی و اجتماعی نیز وجود دارد، اما بسیاری از این مسائل به دلیل تغییرات فرهنگی و اجتماعی ناشی از دنیاگرایی است. میرباقری به یاد دوران کودکی خود اشاره می‌کند و می‌گوید حتی زمانی که درآمد و رفاه کمتری وجود داشت، احساس مشکل و کمبود کمتر بود. این نشان‌دهنده آن است که تغییرات فرهنگی و معنوی، بیش از آنچه به مسائل مادی بستگی دارد، بر روحیه جامعه تأثیر دارد.
او تأکید می‌کند که برای بهینه‌سازی فرهنگ جامعه، باید مفاهیم و معارف قرآنی را به نسل‌های جدید بیاموزیم. از آنجا که قرآن کتابی است که همواره بر مسائل اخلاقی، معنوی و اجتماعی تأکید دارد، شناخت و آشنایی با آن می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات جامعه باشد. میرباقری بر این باور است که هر چه آشنایی با قرآن در جامعه گسترش یابد، بسیاری از مشکلات فرهنگی و اجتماعی کاهش پیدا خواهد کرد.
در نهایت، او معتقد است که مهمترین موضوعی که در دعاها و آموزه‌های قرآنی آمده است، این است که دنیا نباید بزرگترین دغدغه انسان باشد. بر اساس قرآن، باید در پی کسب رضایت الهی و رشد معنوی بود، نه اینکه همه‌چیز را فدای دنیای فانی کرد. از این رو، قرآن می‌تواند به عنوان یک ابزار مهم در اصلاح فرهنگ و حل بسیاری از مشکلات جامعه به کار آید.

ضرورت گسترش استناد به قرآن در تصمیم‌گیری‌های اجتماعی و اخلاقی
میرباقری به موضوع انس مردم با قرآن و تأثیر آن بر تصمیم‌گیری‌های اجتماعی و اخلاقی پرداخته است. او در ابتدا به این نکته اشاره می‌کند که مردم امروزی نسبت به قرآن، انس نسبی دارند و از آن بهره‌برداری می‌کنند، اما در عین حال، در تصمیم‌گیری‌های اجتماعی و اخلاقی، کمتر شاهد تأثیر و استناد به آموزه‌های قرآنی هستیم.
او یکی از دلایل این امر را تفکیک میان انس با قرآن و استفاده از آن در تصمیمات اجتماعی و اخلاقی می‌داند. به گفته او، بعد از انقلاب اسلامی و رهنمودهای مقام معظم رهبری، بسیاری از مردم با قرآن مانوس شده‌اند و حتی آثار آن در جامعه دیده می‌شود. با این حال، این مانوس شدن به معنای فهم عمیق و استناد به آموزه‌های قرآنی در مسائل روزمره و اجتماعی نیست. میرباقری تأکید می‌کند که علی‌رغم این که قرآن در زندگی روزمره مردم جایگاه خود را دارد، در بسیاری از موارد، ما از قرآن برای استناد به تصمیمات اجتماعی و اخلاقی کمتر بهره می‌بریم.
او اضافه می‌کند که در واقع قرآن جملات و آموزه‌های زیادی دارد که می‌تواند در امور جاری زندگی انسان‌ها و تصمیمات اخلاقی و اجتماعی راهگشا باشد. اما متأسفانه این توجه و استناد به قرآن در عمل در حد انتظار نیست و جای کار بیشتری در این زمینه وجود دارد. میرباقری اظهار امیدواری می‌کند که این روند بهبود یابد و قرآن به عنوان یک منبع اصلی در زندگی روزمره و تصمیم‌گیری‌های اجتماعی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

پویش زندگی با آیه‌ها؛ گامی در جهت تدبر و اندیشه‌یابی از قرآن
میرباقری  به ارزیابی پویش «زندگی با آیه‌ها»  پرداخته و اشاره می‌کند که این پویش تا حدودی در رسیدن به اهداف خود در ترویج فرهنگ قرآنی موفق بوده است. با این حال، او معتقد است برای دستیابی به ترویج گسترده‌تر و مؤثرتر، نیاز است که مردم در مراحل عمیق‌تری با قرآن آشنا شوند.
میرباقری تأکید می‌کند که در ابتدا باید تدبر عمومی در قرآن ایجاد شود و مردم با مفاهیم و معانی قرآن به طور عمیق‌تر آشنا شوند. او به ویژه بر ضرورت «انس با قرآن»، «فهم قرآن» و «آموزش قرآن» در مراحل مختلف از درک عبارات قرآن تا نکته‌یابی و نکته‌سنجی تأکید می‌کند. اما آنچه که به نظر او بیش از همه در برنامه‌های ترویجی قرآنی خالی است، «اندیشه‌یابی از قرآن» است. او می‌گوید امروز جامعه با بحران فکری مواجه است و افکار ظلمانی از دنیای شرک به طور گسترده وارد جامعه، به ویژه در میان جوانان، می‌شود و قلب‌های مردم را هدف قرار می‌دهد.
میرباقری بر این باور است که در این شرایط، باید آموزش داده شود که چگونه از قرآن برای تفکر و اندیشه استفاده کنیم و چگونه هر فکری را که در جامعه ارائه می‌شود، با قرآن بسنجیم. به گفته او، اگر این آموزش‌ها به درستی در جامعه پیاده‌سازی شود، می‌تواند نقش بسزایی در مقابله با چالش‌های فکری و فرهنگی جامعه داشته باشد.

منبع: ایرنا