در «مهرواره هوای نو» به آینده هیأت فکر می‌کنیم/ «مهرواره هوای نو» فراتر از مرزهای ایران

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، حجت‌الاسلام مجید باباخانی در ابتدای این نشست، ضمن تبریک میلاد حضرت قمر بنی‌هاشم (ع) و ایام دهه فجر و با اظهار این موضوع که هیئات مذهبی از دیرباز نقشی بی‌بدیل در فضای فرهنگی مردم ایران داشته‌اند و جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند، افزود: «در پیروزی انقلاب اسلامی و شکل‌گیری نهضت حضرت امام خمینی (ره)، هیئات نقش ویژه‌ای داشتند و یک نقطه عطفی شدند تا نهاد هیأت از یک مجموعه مناسکی صرف، به یک نهاد اجتماعی تبدیل شود. در طول سال‌های بعد انقلاب نیز این نهاد اجتماعی، سیر ارتقای خود را طی کرده و امروز ما میراث‌دار مجموعه‌ای هستیم که نقشی جدی در مسائل اجتماعی جامعه به خود اختصاص داده است.»

رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی ادامه داد: «نهاد هیأت همواره در بحران‌ها، حوادث طبیعی و مسائل اجتماعی که جامعه در تنگنا قرار می‌گیرد نقش روشنی داشته است.»

ترسیم آینده هیئات مذهبی با مهرواره هوای نو

حجت‌الاسلام باباخانی با بیان اینکه در مسائل فرهنگی هنری و رسانه‌ای می‌توان از جریان هیأت استفاده کرد، گفت: «مهرواره هوای نو تلاشی است که این ارتقای حضور اجتماعی و نقش اجتماعی هیأت به جامعه نشان داده شود و بخشی از هیأت که کارکرد اجتماعی به خود می‌بینند را بهتر معرفی کنیم. مهرواره هوای نو می‌خواهد هیأت در آینده و افقی که هیأت به سوی آن حرکت می‌کند را ترسیم نماید.»

رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی افزود: « اینکه هیأت تنها در قالب یک مناسک محدود باقی بماند و صرفاً به برگزاری جلسات و مراسم‌ها منحصر شود، بدون آنکه در سطح جامعه جریان‌ساز باشد و استمرار یابد، نوعی خسران محسوب می‌شود. ظرفیت توسل و توجه به معارف اهل‌بیت (علیهم‌السلام) فراتر از برگزاری یک جلسه است و می‌تواند به یک جریان تأثیرگذار تبدیل شود که نفوس را به سمت نقش‌آفرینی اجتماعی و تعالی فرهنگی هدایت کند. در این سال‌ها هوای نو سعی کرده این نقش را به دوش بکشد و هیئات الگو و تاثیرگذار را معرفی کند.»

مهرواره هوای نو، رویدادی آینده‌محور

در ادامه این نشست وحید ملتجی، دبیر مهرواره هوای نو بیان کرد: «هوای نو یک رویداد آینده محور است و آینده نگرانه به مساله هیأت و تشکل‌های دینی نگاه می‌کند. این وجه تمایز مهرواره هوای نو با رویدادهای مشابه است.»

وی با طرح این سوال که جریان هیأت در سال ۱۴۲۰ کجای مهندسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد؟ ادامه داد: «این سوال را از بسیاری از کارشناسان این عرصه پرسیده‌ایم و پاسخ‌های متفاوتی دریافت کرده‌ایم. واقعیت آن است که خیلی کمتر از آنچه ضرورت دارد، به این مقوله فکر شده و چندان تأملی راجع به آن صورت نگرفته است.»

ملتجی اضافه کرد: «به قدری چالش‌های اجتماعی پیاپی با سرعتی بالا، جامعه ما را احاطه کرده که همواره در حال گذر از یکی به دیگری بوده و غالباً در موضع انفعال هستیم. کمتر در موضع فرهنگ، طراحی داریم و کمتر بازیگر اصلی میدان هستیم.»

دبیر مهرواره هوای نو افزود: «طراحی هوای نو برای همین مساله بود که بتوانیم خودمان بازیگر میدان باشیم و جامعه هیأت و مدیران فرهنگی و دلسوزانی که دغدغه فرهنگ و مسائل فرهنگی و اجتماعی دارند، بتوانند نقش آفرینی کنند.»

وی با تاکید بر اینکه هوای نو یک رویداد در کنار دیگر رویدادها و رقیب آنها نیست، اظهار داشت: «هوای نو در چارچوب افق انقلاب اسلامی و گام دوم که مقام معظم رهبری تعریف کردند خود را پیدا و نقش آفرینی می‌کند.»

دبیر جشنواره هوای نو افزود: «هوای نو به لحاظ چارچوب و نظام‌مندی و قاعده‌مندی دارای قواعد دقیق و درستی است. در گام دوم انقلاب اسلامی و در چهل‌واره دوم، بخشی از نهادها و ساختارهایی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت داشته‌اند یا اثرگذاری و کارایی سابق را ندارند و یا اصلا نیستند که این به دلیل تغییرات در فضای اجتماعی ایران و دنیاست. ضرورت دارد بر اساس شرایط موجود طراحی داشته باشیم.»

وحید ملتجی اضافه کرد: «اگر بپذیریم نهاد هیأت به دلیل مردمی بودن و گستردگی، یکی از ماناترین و تاثیرگذارترین تشکیلات مردمی است، پس هیأت یکی از موتورهای پیشران فرهنگ ما در آینده خواهد بود و باید برای برپایی باشکوه‌تر آن، فکر و طراحی روبه جلو داشته باشیم و اگر برای این مقوله فکر و اندیشه‌ای نداشته باشیم، هیأت را از دست خواهیم داد؛ چون به نهادی تبدیل می‌شود که بخش قلیلی از جامعه را اطراف خود نگه می‌دارد و از بدنه عمومی مردم جدا خواهد شد.»

ضرورت معرفی هیئات پیشرو و اثرگذار

ملتجی با اشاره به ساختار رقابتی خاص مهرواره هوای نو تأکید کرد: «ما با تغییر رویکرد، بجای واژه «برگزیده» از «پرچمدار» استفاده می کنیم، چرا که اولاً می‌خواهیم این رویداد را منطبق با ادبیات بوم هیأت پیش ببریم و ثانیاً هوای نو بیشتر از آنکه یک جشنواره رقابتی باشد، به رصد، شناسایی و معرفی هیات‌های فعال می‌پردازد.»

وی درباره میزان مشارکت در این دوره توضیح داد:« ۳۱ رشته در مهرواره تعریف شده و در مجموع ۸۹ پرچمدار ملی و ۲۷۶ پرچمدار استانی معرفی می‌شوند.»

او درباره نحوه داوری نیز اظهار داشت: «ما ۹۱ داور متخصص در بخش‌های مختلف داشتیم که مستندات ارسالی هیأت‌ها را بررسی کرده و بر اساس معیارهای دقیق و مورد تأیید شورای برنامه‌ریزی، داوری را انجام داده‌اند.»

ملتجی درباره رویکرد آینده‌نگر و بخش ویژه امسال هوای نو هم توضیح داد:« «ما هر سال با نگاهی به شرایط جامعه و تحولات فرهنگی، حدود ۲۵ درصد از رشته‌های مهرواره را تغییر می‌دهیم. این رشته‌ها به نیازهای روز پاسخ می‌دهند، در حالی که ۷۵ درصد دیگر ثابت و مرتبط با زیست‌بوم هیات‌ها هستند.» وی افزود: «امسال یکی از رشته‌های مهم، هیات و جهانی‌اندیشی بود که به هیات‌هایی با فعالیت فراتر از ایران پرداخته است.»

نخستین گام برای بین‌المللی شدن مهرواره هوای نو

دبیر مهرواره هوای نو ضمن اعلام آن که امسال اولین قدم برای بین‌المللی شدن مهرواره برداشته شد و در یک برنامه پنج‌ساله، مهرواره هوای نو به یک رویداد بین‌المللی تبدیل خواهد شد، به دو اقدام اساسی در این مسیر اشاره کرد و افزود: «گام نخست آن بود که رشته «هیات و جهانی‌اندیشی» به بخش‌‌های مختلف مهرواره افزوده شد. در این بخش،  هیات‌های فعال در عرصه بین‌الملل، به‌ویژه در اربعین، شناسایی و معرفی می‌شوند. گام دوم، برگزاری نخستین نشست بین‌المللی هوای نو در اوایل اسفند ماه است که با حضور هیات‌های فعال خارج از ایران و تبادل تجربه با هیات‌های شاخص داخلی برگزار می‌شود.»

ملتجی تأکید کرد: «بین‌المللی شدن یک فرآیند تدریجی و نیازمند شناخت اقتضائات هر کشور است. هدف ما یک حرکت شعاری و کلیشه‌ای نیست، بلکه می‌خواهیم گام‌به‌گام و با برنامه‌ریزی دقیق، زمینه گسترش فرهنگ هیأت را در سطح بین‌الملل فراهم کنیم.»

گفتنی است مراسم اختتامیه سومین مهرواره هوای نو، روز چهارشنبه ۱۷ بهمن ماه در تالار وحدت برگزار می‌شود و از برگزیدگان تجلیل خواهد شد.