زندگی با آیهها | حجتالاسلام علی تقی زاده اعلام کرد؛
نهضت زندگی با آیهها در اوج؛ عبور از ۱۰ میلیون همراه
ستاد جمعیت و خانواده | انذارهای رهبر انقلاب درباره تحديد جمعيت؛
از ابتداي دهه ۹۰ شمسي، حضرت آيتالله خامنهای درباره پير شدن جمعيت كشور، مردم و مسئولان را انذار دادهاند. در اين سالها ايشان به كرات، تداوم سياستهای ابتدای دهه ۷۰ برای كاهش مواليد را نادرست خوانده و فروتنانه حتی خود را نيز مقصر اعلام كردهاند كه چرا در همان زمان، مسئولان، بهنگام از ادامه آن جلوگيری نكردند.
به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، از ابتداي دهه 90 شمسي، حضرت آيتالله خامنهاي درباره پير شدن جمعيت كشور، مردم و مسئولان را انذار دادهاند. در اين سالها ايشان بهكرات، تداوم سياستهاي ابتداي دهه 70 براي كاهش مواليد را نادرست خوانده و فروتنانه حتي خود را نيز مقصر اعلام كردهاند كه چرا در همان زمان، مسئولان، بهنگام از ادامه آن جلوگيري نكردند. ايشان 23 مهرماه سال 1391 در ديدار جوانان استان خراسان شمالي تعبير جالبي از اين سياستها داشتند؛ «فرض کنید به شما بگویند آقا این شیر آب را یک ساعت باز کنید. بعد شما شیر را باز کنی و بروی! ماها رفتیم، غافل شدیم؛ ده سال، پانزده سال. بعد حالا به ما گزارش میدهند که آقا جامعهی ما در آیندهی نه چندان دوری، جامعهی پیر خواهد شد؛ این چهرهی جوانی که امروز جامعهی ایرانی دارد، از او گرفته خواهد شد.»
در چنين شرايطي بود كه رهبر انقلاب 30 ارديبهشت 1393 سياستهاي كلي جمعيت را ابلاغ كردند تا بهعنوان چراغ راهي در كشور، پيشپاي قانونگذاران و كارگزاران نظام را روشن كند؛ كما اين كه پس از تصويب و اجراي قانون جواني جمعيت از تعدد اين جنس تذكرها در بيانات ايشان كاسته شد. با اين حال اين مسئله از چنان اهميتي براي ايشان برخوردار است كه اخيرا به هیئت دولت چهاردهم نيز دراينباره توصيههاي اكيدي داشتند. 14 بند سياستهاي كلي جمعيت احاطه كليتري درباره موضوع دارد اما براي استفاده بهتر از سخنان پدرانه و مرشدانه معظمله، بيانات ايشان در حدود 12 سال اخير را رصد كرده و مهمترين محورهاي سخنان ايشان درباره افزايش جمعيت و عوامل موثر بر آن را احصا كردهايم تا شايد از اين تجميع، بيشتر از نقطه نظر ايشان مطلع شويم.
مهمترين محورهاي بيانات رهبري درباره تحديد جمعيت
1- با امكاناتي كه داريم كشور ميتواند 150 ميليون نفر جمعيت داشته باشد.
از بيانات در دیدار کارگزاران نظام/ 3 مرداد 1391: از این حالتی كه امروز وجود دارد - یك بچه، دو بچه - باید كشور را خارج كنند. رقم 150 میلیون و 200 میلیون را اول امام گفتند - و درست هم هست - ما باید به آن رقمها برسیم.
2- تداوم سياست تحديد نسل اشتباه بود.
از بيانات در دیدار کارگزاران نظام/ 3 مرداد 1391: سیاست تحدید نسل در یك برههای از زمان درست بود؛ یك اهدافی هم برایش معین كردند. آنطوری كه افراد متخصص و عالم و كارشناسان علمیِ این قسمت تحقیق و بررسی كردند و گزارش دادند، ما در سال ۷۱ به همان مقاصدی كه از تحدید نسل وجود داشت، رسیدیم. از سال ۷۱ به این طرف، باید سیاست را تغییر میدادیم؛ خطا كردیم، تغییر ندادیم. امروز باید این خطا را جبران كنیم.
3- محدود كردن نسل براي كشور خطر بزرگي است؛ كشور در آينده دچار مشكلهاي فراوان ميشود.
از بیانات در دیدار دانشآموزان و دانشجویان/ 12 آبان 1398: نتیجهی این مسئلهی تحدید نسل، ده سال دیگر، پانزده سال دیگر این خواهد بود که شما دیگر کشور را متراکم از نسل جوان مشاهده نخواهید کرد؛ و اینکه بنده این همه تکرار میکنم، تأکید میکنم، هشدار میدهم، به خاطر این است. بعضی از خطرات و اقدامات خطرناک هست که اثر آن بعد از ده سال، بیست سال ظاهر خواهد شد، آن وقتی که دیگر کاری هم نمیشود کرد.
4- از حالا بايد علاج واقع كرد و مانع پيري جمعيت شد؛ كشورهايي در دنيا كه دچار پيري جمعيت شدهاند راهحلي براي آن ندارند.
از بیانات در دیدار اعضای همایش ملی «تغییرات جمعیتی و نقش آن در تحولات مختلف جامعه»/ 6 آبان 1392: ما اگر چنانچه با این شیوهای كه امروز داریم حركت میكنیم پیش برویم، در آیندهی نهچندان دور، یك كشور پیری خواهیم بود كه علاج این بیماری پیری هم درحقیقت در دسترس نیست؛ حالا نه [اینكه] در دسترس ما نیست، [بلكه] در دسترس هیچ كس نیست؛ یعنی امروز كشورهایی كه در دنیا دچار پیری شدهاند و قدرت «زاد و ولد» خودشان را از دست دادهاند، به دشواری میشود گفت كه راه علاجی برای حلّ این مشكل دارند. ما هم طبعاً با همین مشكل مواجه خواهیم شد؛ و نباید بگذاریم به اینجا برسد.
5- «فرزند كمتر، زندگي بهتر» سياست اروپايي و غربي است كه خودشان عمل كردند و اكنون نميتوانند آن را جبران كنند.
از بیانات در دیدار اعضای همایش ملی «تغییرات جمعیتی و نقش آن در تحولات مختلف جامعه»/ 6 آبان 1392: یك نگاه مقلّدانهای به زندگی غربی یا به زندگی اروپایی وجود داشته كه به اینجاها منتهی شده و میراث آن به ماها رسیده؛ ما هم در یك برههای از زمان غفلت كردیم، كاری كه باید انجام بدهیم انجام ندادیم. درحالیكه امروز در [بعضی از] همین كشورهای غربی از كاهش باروری دارند زیان میبینند و پشیمانند، و در بعضی از كشورهای غربی مطلقاً كاهش باروری وجود ندارد؛ یعنی خانوادههای پرجمعیّت، مثلاً خانوادهی آمریكایی با ده دوازده بچّه، چطور خانوادهی ایرانی [كه] میخواهد از او تقلید كند باید حتماً یك بچّه داشته باشد یا دو بچّه! كه این الان وجود دارد و گزارشها و خبرها از این واقعیّت به ما اطّلاع میدهد.
6- دشمن ميخواهد كشورهاي اسلامي جمعيت زياد و جوانهاي فعال و كارآمد نداشته باشند.
از بیانات در دیدار مسئولان نظام/ 2 خرداد 1397: بدانیم نسخههای غربی برای ما قابل اعتماد نیستند. من نمیگویم بکلّی رد کنیم؛ نه، بسنجیم. تسلیمِ بیبروبرگردِ نسخههای غربی نمیشود شد؛ نه در زمینهی اقتصاد، نه در زمینههای دیگر مثل مسئلهی جمعیّت. قضیّهی جمعیّت یکی از همان نسخههای غربی است. اخیراً دستگاه تبلیغاتی دولت انگلیسِ خبیث تجویز نسخه هم کرده که ایران برای سی میلیون جمعیّت، خیلی کشور خوبی خواهد بود! چشمتان چهارتا! انشاءالله این جمعیّت به ۱۵۰ میلیون هم خواهد رسید.
از بیانات در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور/ 26 دي 1402: مسئلهی زاد و وَلد یا مسئلهی جوانی جمعیّت یک مسئلهی حیاتی است. افرادی از دشمنان ملّت ایران نشستهاند در یک گوشهای از دنیا، برنامهریزی کردهاند که نگذارند جمعیّت ایران افزایش پیدا کند؛ بالاخره یک کشوری با اینهمه امکانات مادّی و منابع و موقعیّت راهبردی جغرافیایی و مانند این حرفها، با این جمعیّت بااستعدادی که کشور ما دارد، حالا مثلاً ۱۵۰ میلیون یا ۲۰۰ میلیون هم جمعیّت داشته باشد! این یک خطر بزرگی است برایشان، [لذا برنامه دارند که] باید جلوی این گرفته بشود. آن نیروی انسانیِ پیشرانی که کشور را پیش میبرد کیست؟ جوانها. ما چند سال قبل از این، آمار کشور را که میدادیم، میگفتیم فلان درصد از جمعیّت کشور ــ یک درصد بالایی ــ جوانند؛ امروز آن[جوری] نیست، امروز کم شده. اگر چنانچه این کم بشود و کشور تبدیل بشود به یک کشور پیر، دیگر پیشرفتی ندارد؛ این نقشهی دشمنان است.
7- جامعه پير نميتواند به قلههاي پيشرفت برسد.
از بیانات در دیدار مداحان اهلبیت علیهمالسلام/ 26 بهمن 1398: وقتی با تبلیغات چندجانبه و همهجانبه روی فرزندآوریِ کمتر تبلیغ میشود، میرسیم به وضعیّت فعلی که آدمهای وارد، هشدار میدهند نسبت به بیست سال دیگر، سی سال دیگر، از لحاظ پیر شدن کشور، پیر شدن جامعه. جامعهی پیر نمیتواند به آن قلّهها برسد؛ همهی پیشرفتهای ما تا امروز به برکت حضور جوانها بوده. بنده گفتهام که پیرها بلاشک نقش ایفا میکنند، امّا موتور، جوانهایند. اگر این جامعه محروم بماند از یک جمعیّت قابلِ جوان، دشمن بر این جامعه مسلّط خواهد شد.
8- كشورهايي كه جمعيت زيادي دارند به خيلي از امكانات دست يافتهاند.
از بیانات در دیدار جمعی از زوجهای جوان/ 6 فروردين 1398: خدای متعال از مسلمانها خواسته که زیاد بشوند، افزایش پیدا کنند. واقعاً هم این جور است که اگر چنانچه عدد ملّت مسلمان -حالا در یک کشور اسلامی مثل کشور ایران یا در فضای اسلامی مثل امّت اسلامی- زیاد باشد، این زمینه و امکان برای رشد و تعالی در آنها وجود دارد؛ یعنی وقتی که عدّه زیاد است، افراد صالح در آن قهراً زیادترند، تواناییها قهراً بیشتر است، نیروی انسانی قهراً راقیتر است؛ این چون طبیعی است اگر چنانچه جمعیّت زیاد باشد. جمعیّت کم، مقهور واقع میشود. امروز در دنیا آن کشورهایی که جمعیّتهای زیادی دارند، به برکت آن به خیلی امکانات دست یافتهاند؛ چین یک نمونه است، هند یک نمونه است؛ با اینکه مشکلاتی هم دارند امّا در عین حال خود این جمعیّت زیاد به عنوان یک ارزش اجتماعی، ارزش سیاسی، یک ارزش بینالمللی برای آنها توانسته موفّقیّتهایی را به وجود بیاورد. بنا بر این نسل باید افزایش پیدا کند؛ اینکه من تکرار میکنم، تأکید میکنم، به خاطر این است.
9- اگر كشور جوان نباشد نميتواند ثروتمند شود.
از بیانات در دیدار کارآفرینان، تولیدکنندگان و دانش بنیانها/ 10 بهمن 1401: ما امروز در کشورمان جوان خیلی داریم امّا آیا فردا هم همین اندازه جوان خواهیم داشت؟ معلوم نیست. با این وضعی که من مشاهده میکنم، با اینهمه تأکیدی هم که کردیم، در عین حال نتایج، خیلی نتایجِ دلگرمکنندهای نیست؛ ممکن است فردا اینهمه جوان نداشته باشیم؛ ما باید کشور را برای آن روز ثروتمند کنیم. اگر آن روزی که ما جوان کم داریم، کشور ثروتمند نباشد، نمیتواند دیگر ثروتمند بشود.
10- بررسي عالمانه شود كه چه عواملي موجب ميشود جامعه دچار ميل به كم فرزندي يا بالارفتن سن ازدواج شود.
از بیانات در دیدار اعضای همایش ملی «تغییرات جمعیتی و نقش آن در تحولات مختلف جامعه»/ 6 آبان 1392: چرا سنّ ازدواج در كشور ما بالا رفته؟ مگر جوان هفده ساله، هجده ساله، نوزده ساله، احتیاج ندارد به اطفاء نیاز جنسی و غریزهی جنسی؟ ما باید به این فكر كنیم. خب، از آنطرف میگویند كه اینها خانه ندارند، شغل ندارند، درآمد ندارند؛ ببینیم چگونه میشود كاری كرد كه همهی اینها با هم جمع بشود. ما نباید تصوّر بكنیم كه حتماً بایستی یك نفری یك خانهی مِلكی داشته باشد، یك شغل درآمدداری داشته باشد، بعد ازدواج بكند؛ نه، «اِنَ یَكونوا فُقَرآءَ یُغنِهِمُ اللهُ مِن فَضلِه»؛ این قرآن است [كه] با ما دارد اینجور حرف میزند. یعنی همهی آن گرههای ذهنیای را كه وجود دارد در این زمینه، باید شما باز كنید، یعنی شأن شما و همایشی از این قبیل، این است كه بایستی این كار فكری و علمی را بكند؛ یعنی صرفاً بیان فكر، بیان خواست و حتّی شعارهایی در این زمینه نباشد. واقعاً كار بشود، كار فكری بشود؛ عوامل كاهش جمعیّت و موجبات افزایش جمعیّت بهنحو مطلوب و با اعتدال متناسب، درست سنجیده بشود، مطرح بشود [تا] اقناع بشوند افكار نخبگان.
11- تكثير نسل و تربيت نسل جوان، يكي از بزرگترين «معروف»ها محسوب ميشود.
از بیانات در حرم مطهر رضوی/ 1 فروردين 1394: معروفی بالاتر از ایجاد نظام اسلامی و حفظ نظام اسلامی نداریم؛ هر کسی که در این راه تلاش کند، آمر به معروف است؛ حفظ عزّت و آبروی ملّت ایران، بزرگترین معروف است. معروفها اینها هستند: اعتلای فرهنگ، سلامت محیط اخلاقی، سلامت محیط خانوادگی، تکثیر نسل و تربیت نسل جوان آمادهی برای اعتلای کشور، رونق دادن به اقتصاد و تولید، همگانی کردن اخلاق اسلامی، گسترش علم و فنّاوری، استقرار عدالت قضائی و عدالت اقتصادی، مجاهدت برای اقتدار ملّت ایران و ورای آن و فراتر از آن، اقتدار امّت اسلامی و تلاش و مجاهدت برای وحدت اسلامی؛ مهمترین معروفها اینها است و همه موظّفند در راه این معروفها تلاش کنند؛ امر کنند.
12- تلاش براي افزايش نسل يك «فريضه» است.
بخشي از پیام به فعالان حوزه جمعیت/ 28 ارديبهشت 1401: تأکید میکنم که تلاش برای افزایش نسل، و جوان شدن نیروی انسانی کشور و حمایت از خانواده، یکی از ضروریترین فرائض مسئولان و آحاد مردم است. این فریضه دربارهی افراد و مراکز اثرگذار و فرهنگساز، تأکید بیشتر مییابد. این یک سیاست حیاتی برای آیندهی بلندمدت کشور عزیز ما است. کاوشهای صادقانهی علمی نشان داده است که این سیاست را میتوان با پرهیز از همهی آسیبهای محتمل یا موهوم پیش برد و آیندهی کشور را از آن بهرهمند ساخت. به دستاندرکاران این حسنهی ماندگار توصیه میکنم که در کنار تدابیر قانونی و امثال آن، به فرهنگسازی در فضای عمومی و نیز در نظام بهداشتی اهمیت دهند.
13- براي ترويج ازدواج و افزايش فرزندآوري بايد فرهنگسازي كرد.
از بیانات در دیدار جمعی از زوجهای جوان/ 6 فروردين 1398: امروز در کشور ما مردم گوش میکنند، حرفی ندارند؛ آن کسانی که این حرف به آنها میرسد، حرفی ندارند و گوش میکنند منتها مسئولینی که بایستی عملاً دنبال کنند و زمینهها را فراهم کنند، آن کار لازم را انجام نمیدهند. البتّه مسئولین [رده] بالا میگویند قبول داریم امّا مسئولین میانی درست عمل نمیکنند؛ به هر حال افزایش فرزند باید به صورت یک فرهنگ دربیاید. شما ببینید، در بعضی از کشورهای غربی ــ مثلاً در آمریکا ــ خانوادهای پانزده تا بچّه دارند، بیست تا بچّه دارند و از این قبیل، تشویق [هم] میشوند و هیچ کس مذمّتشان نمیکند. امّا نوبت به کشور ما که میرسد، این طرف قضیّه تشویق میشود، [یعنی] کمفرزندی و مانند اینها.
14- فرزندآوري مجاهدت بزرگي براي زنان است.
از بيانات در ديدار جمعي از مداحان/ 11 ارديبهشت 1392: يكی از مهمترین وظائف زن، خانهداری است. همه میدانند؛ بنده عقیده ندارم به این كه زنها نباید در مشاغل اجتماعی و سیاسی كار كنند؛ نه، اشكالی ندارد؛ اما اگر چنانچه این به معنای این باشد كه ما به خانهداری به چشم حقارت نگاه كنیم، این میشود گناه. خانهداری یك شغل است؛ شغل بزرگ، شغل مهم، شغل حساس، شغل آیندهساز. فرزندآوری یك مجاهدت بزرگ است. ما با خطاهائی كه داشتیم، با عدم دقتهائی كه از ماها سر زده، یك برههای در كشور ما متأسفانه این مسئله مورد غفلت قرار گرفت و ما امروز خطراتش را داریم میبینیم؛ كه من بارها این را به مردم عرض كردهام: پیر شدن كشور، كم شدن نسل جوان در چندین سال بعد، از همان چیزهائی است كه اثرش بعداً ظاهر خواهد شد؛ وقتی هم اثرش ظاهر شد، آن روز دیگر قابل علاج نیست؛ اما امروز چرا، امروز قابل علاج است. فرزندآوری یكی از مهمترین مجاهدتهای زنان و وظائف زنان است؛ چون فرزندآوری در حقیقت هنر زن است؛ اوست كه زحماتش را تحمل میكند، اوست كه رنجهایش را میبرد، اوست كه خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به او داده است. خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به مردها نداده، در اختیار بانوان قرار داده؛ صبرش را به آنها داده، عاطفهاش را به آنها داده، احساساتش را به آنها داده، اندامهای جسمانیاش را به آنها داده؛ در واقع این هنر زنها است. اگر چنانچه ما اینها را در جامعه به دست فراموشی نسپریم، آن وقت پیشرفت خواهیم كرد.
15- فرزندآوري نياز به قانون دارد.
از بیانات در ارتباط تصویری با نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی/ 22 تير 1399: مسئلهی فرزندآوری و مسئلهی نسل بسیار مهم است؛ این موضوعی است که بنده بارها در این چند سال اخیر تکیه کردهام و تأکید کردهام، [ولی] متأسّفانه حالا که انسان نتایج را نگاه میکند، معلوم میشود که خیلی این تأکیدها تأثیر زیادی نداشته. اینها احتیاج دارد به قانون، احتیاج دارد به دنبالگیری جدّی دستگاههای اجرائی و بایستی بِجِدْ مسئلهی فرزندآوری را مهم دانست و از پیری جمعیّت ترسید. حالا خارجیها را کار نداریم؛ دشمن، دشمن است؛ امّا بعضی کجسلیقگیها را متأسّفانه آدم در داخل مشاهده میکند -یک جایی خواندم- که میگویند «آقا! پیری جمعیّت اشکالی ندارد»! چطور اشکالی ندارد؟ یکی از پُرفایدهترین ثروتهای یک کشور، جمعیّت جوان در یک کشور است که ما بحمدالله از اوایل انقلاب تا امروز برخوردار بودهایم و اگر بنا باشد بعداً برخوردار نباشیم، یقیناً عقب خواهیم ماند.
16-مقرّرات باید منعطف باشد.
از بیانات در نخستین دیدار هیئت دولت چهاردهم / 6 شهريور1403: یک نکته هم مسئلهی مهمّ جمعیّت و مسئلهی پیری زودهنگام کشور است که خیلی [مهم است]. چهل سال قبل، نرخ رشد جمعیّتمان ۳.۵ درصد بوده که از نرخهای خیلی بالا است. خب یک عدّهای دستپاچه شدند و یک مقرّراتی را گذاشتند و یک محدودیّتهایی را ایجاد کردند. حالا آن نرخ [رشد جمعیّت] ما ۳.۵ که هیچ ــ البتّه من دقیق نمیدانم، الان آمار جدیدی ندارم ــ مثلاً نیم درصد یا حدّاکثر یک چیز اینجوری است، ما باز همان مقرّرات را میخواهیم اعمال کنیم! این[طور] که نمیشود. مقرّرات باید منعطف باشد. یک روز جمعیّت بیضابطه دارد اضافه میشود، جلویش را بگیرید، خوب است؛ یک روز هم جمعیّت متوقّف میشود یا دارد به طرف عقب میرود، کشور به سمت پیری میرود، اینجا باید بلافاصله مقرّرات را طبق نیاز کشور تغییر بدهید. من از آقای دکتر ظفرقندی، وزیر محترم بهداشت، جدّاً میخواهم ایشان روی این مسئله شخصاً تکیه کنند، دنبال کنند این موضوع را؛ یعنی واقعاً بروید دنبال این قضیّه و نگذارید این موانع تولید مثل و ولادت ــ که متأسّفانه زیاد هم هست ــ ادامه پیدا کند و بر اینها کاملاً تسلّط پیدا کنید. شماها خیلیهایتان در دوران جوانی کارهایی کردید که ممکن است امروز آن کارهای پیشرونده را نتوانید بکنید. خب ما احتیاج به جوان داریم در کشور. اگر خدای نکرده کشور دچار این عاقبت تلخ و سخت شد، یعنی پیری جمعیّت، دیگر هیچ علاجی وجود ندارد؛ امروز خیلی از کشورها مبتلا هستند. این مسئلهی جمعیّت است.
ابلاغ سياستهاي كلي جمعيت
با عنایت به اهمیّت مقوله جمعیّت در اقتدار ملّی؛ و با توجه به پویندگی، بالندگی و جوانی جمعیّت کنونی کشور به عنوان یک فرصت و امتیاز؛ و در جهت جبران کاهش نرخ رشد جمعیّت و نرخ باروری در سالهای گذشته، سیاستهای کلی جمعیّت ابلاغ میگردد. با در نظر داشتن نقش ایجابی عامل جمعیّت در پیشرفت کشور، لازم است برنامهریزیهای جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور متناسب با سیاستهای جمعیّتی انجام گیرد. همچنین ضروری است با هماهنگی و تقسیم کار بین ارکان نظام و دستگاههای ذیربط در این زمینه، اقدامات لازم با دقّت، سرعت و قوّت صورت گیرد و نتایج رصد مستمر اجرای سیاستها گزارش شود.
سیّدعلی خامنهای
۳۰/اردیبهشت/۱۳۹۳
سیاستهای کلی جمعیّت
۱- ارتقاء پویایی، بالندگی و جوانی جمعیّت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی.
۲- رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوجهای جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینههای زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد.
۳- اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران بویژه در دوره بارداری و شیردهی و پوشش بیمهای هزینههای زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان و تقویت نهادها و مؤسسات حمایتی ذیربط.
۴- تحکیم بنیان و پایداری خانواده با اصلاح و تکمیل آموزشهای عمومی درباره اصالت کانون خانواده و فرزند پروری و با تأکید بر آموزش مهارتهای زندگی و ارتباطی و ارائه خدمات مشاورهای بر مبنای فرهنگ و ارزشهای اسلامی- ایرانی و توسعه و تقویت نظام تأمین اجتماعی، خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی در جهت سلامت باروری و فرزندآوری.
۵- ترویج و نهادینهسازی سبک زندگی اسلامی- ایرانی و مقابله با ابعاد نامطلوب سبک زندگی غربی.
۶- ارتقاء امید به زندگی، تأمین سلامت و تغذیه سالم جمعیّت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، بویژه اعتیاد، سوانح، آلودگیهای زیست محیطی و بیماریها.
۷- فرهنگ سازی برای احترام و تکریم سالمندان و ایجاد شرایط لازم برای تأمین سلامت و نگهداری آنان در خانواده و پیشبینی ساز و کار لازم برای بهرهمندی از تجارب و توانمندیهای سالمندان در عرصههای مناسب.
۸- توانمندسازی جمعیّت در سن کار با فرهنگ سازی و اصلاح، تقویت و سازگار کردن نظامات تربیتی و آموزشهای عمومی، کارآفرینی، فنی ـ حرفهای و تخصصی با نیازهای جامعه و استعدادها و علایق آنان در جهت ایجاد اشتغال مؤثر و مولّد.
۹- باز توزیع فضایی و جغرافیایی جمعیّت، متناسب با ظرفیت زیستی با تأکید بر تأمین آب با هدف توزیع متعادل و کاهش فشار جمعیّتی.
۱۰- حفظ و جذب جمعیّت در روستاها و مناطق مرزی و کم تراکم و ایجاد مراکز جدید جمعیّتی بویژه در جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان از طریق توسعه شبکههای زیربنایی، حمایت و تشویق سرمایهگذاری و ایجاد فضای کسب و کار با درآمد کافی.
۱۱- مدیریت مهاجرت به داخل و خارج هماهنگ با سیاستهای کلی جمعیّت با تدوین و اجرای ساز و کارهای مناسب.
۱۲- تشویق ایرانیان خارج از کشور برای حضور و سرمایه گذاری، و بهرهگیری از ظرفیتها و تواناییهای آنان.
۱۳- تقویت مؤلفههای هویتبخش ملی (ایرانی، اسلامی، انقلابی) و ارتقاء وفاق و همگرایی اجتماعی در پهنه سرزمینی بویژه در میان مرزنشینان؛ و ایرانیان خارج از کشور.
۱۴- رصد مستمر سیاستهای جمعیّتی در ابعاد کمّی و کیفی با ایجاد ساز و کار مناسب و تدوین شاخصهای بومی توسعه انسانی و انجام پژوهشهای جمعیّتی و توسعه انسانی.
1403/06/10
T
T