مهرواره بانور؛ تجربه‌ای نوین در توانمندسازی بانوان مسجدی در فضای مجازی

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، سومین مهرواره بانور، که به همت بنیاد هدایت سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد، با هدف ترویج جهاد تبیین و حمایت از جبهه مقاومت، تلاش داشت تا بانوان مسجدی را به کنشگری فعال در فضای مجازی فراخواند. این مهرواره با استقبال بی‌سابقه 17 هزار نفری از بانوان فعال و کنشگر مواجه شد و نشان داد که اگر چه بسیاری از این بانوان به دلیل ماهیت فعالیت‌های مسجدی و محلی خود با فضای مجازی آشنایی چندانی نداشتند، اما به‌ویژه با تأکیدات مقام معظم رهبری در زمینه جهاد تبیین و ضرورت حمایت از مقاومت، در این حرکت عظیم مشارکت کردند.

در گفت‌وگو با معصومه سهرابی، مسئول ستادهای استانی مهرواره بانور، وی به جزئیات و علل استقبال گسترده از این مهرواره اشاره کرد. سهرابی توضیح داد که مهرواره بانور به‌ویژه بر اساس دو فرمان رهبری طراحی شد: یکی تأکید بر جهاد تبیین و دیگری توجه به میدان مبارزه اصلی. این دو فرمان باعث شد که بانوان مسجدی، علیرغم عدم آشنایی با فضای مجازی، انگیزه بیشتری برای مشارکت در مهرواره پیدا کنند. همچنین، سهرابی اضافه کرد که مهرواره تأکید زیادی بر استفاده از رسانه‌های جدید به عنوان ابزار جهاد تبیین داشته است. باوجود این که بسیاری از بانوان در ابتدا با فضای مجازی آشنا نبودند، اما بر اساس آموزش‌ها و پشتیبانی‌های پیش‌بینی‌شده در مهرواره، آن‌ها توانستند گام‌های اولیه را بردارند و در ادامه وارد فضای دیجیتال شوند.

مسئول ستادهای استانی مهرواره بانور به‌ ویژه بر نقش پشتیبان‌ها در این مهرواره تأکید کرد. طبق گفته سهرابی، هر فرد ثبت‌نام‌کننده یک پشتیبان داشت که وظیفه‌اش آموزش و توانمندسازی افراد جدید بود تا بتوانند در فضای مجازی به‌طور مؤثر فعالیت کنند. این پشتیبانی شامل کمک در تولید محتوا، راهنمایی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی و ارائه آموزش‌های فنی برای ایجاد صفحات و کانال‌ها بود. همچنین، از آنجا که این مهرواره در ایام ولادت حضرت زینب و حضرت زهرا (س) برگزار می‌شد، ارتباط آن با جهاد تبیین این بانوان بزرگوار نیز باعث تشویق بیشتر بانوان به حضور در این طرح شد.

سهرابی اشاره کرد که باوجود اتمام زمان ثبت‌نام مهرواره، فعالیت‌ها همچنان ادامه دارد و این مهرواره در حال تجهیز یک لشکر رسانه‌ای است تا در آینده توانمندی بانوان در این حوزه را تقویت کند. او افزود که هدف این مهرواره نه تنها توانمندسازی بانوان در زمینه رسانه‌ بلکه ایجاد شبکه‌ای از فعالان رسانه‌ای است که بتوانند پیام‌های جهاد تبیین و مقاومت را به‌طور مؤثرتر به مخاطبان منتقل کنند.

سهرابی تأکید کرد که با توجه به آموزش‌ها و پشتیبانی‌های صورت‌گرفته، بانوان شرکت‌کننده در این مهرواره به‌زودی قادر خواهند بود تا به‌طور مستقل و با توانایی کامل در فضای مجازی فعالیت کنند و محتوای مؤثری در حمایت از مقاومت و جهاد تبیین منتشر کنند.

ادامه فرایند مهرواره بانور تا پس از ماه رمضان

سهرابی در ادامه اشاره کرد که مهرواره بانور، اگرچه از نظر زمانی در 12 بهمن به پایان رسیده، اما فرایند آن همچنان ادامه دارد و به اختتامیه نرسیده است. وی توضیح داد که فرایند داوری در سطوح مختلف از 29 بهمن آغاز شده و این در حالی است که فعالیت‌ها برای ماه رمضان نیز در حال برنامه‌ریزی است.

وی افزود که به‌منظور پر کردن خلأهای موجود در فضای رسانه‌ای، تولید محتوای جدیدی با محوریت جهاد تبیین و فضای مقاومتی در دستور کار قرار گرفته است. به همین دلیل، اختتامیه رسمی مهرواره تا پس از ماه رمضان برگزار نخواهد شد.

دلیل عدم برگزاری اختتامیه

سهرابی در پاسخ به این سوال که چرا اختتامیه برگزار نشده، توضیح داد که هدف از عدم برگزاری اختتامیه این است که فرایند مهرواره به طور کامل ادامه یابد و هیچ‌گونه شائبه‌ای از پایان کار پیش نیاید. وی تأکید کرد که در حال حاضر، تیم‌های پشتیبانی همچنان از بانوان فعال در این مهرواره حمایت می‌کنند تا آن‌ها بتوانند به‌طور مستقل و مؤثر در فضای مجازی فعالیت کنند.
وی همچنین گفت که ممکن است در برخی استان‌ها اختتامیه‌های محلی برگزار شود، اما این برنامه‌ها بیشتر برای اطلاع‌رسانی و یادآوری ادامه مسیر به بانوان و پشتیبان‌ها است. سهرابی به‌طور واضح بیان کرد که اختتامیه نهایی پس از ماه رمضان و تعطیلات عید برگزار خواهد شد و تا آن زمان، کارهای آموزشی و پشتیبانی از بانوان همچنان ادامه خواهد داشت تا آنان بتوانند با تولید محتوای مؤثر در جهاد تبیین و فضای رسانه‌ای حضور فعال‌تری داشته باشند.

ارزیابی میزان تحقق هدف ایجاد ۱۰ هزار نانورسانه در فضای مجازی

سهرابی در خصوص هدف ایجاد ۱۰ هزار نانورسانه در فضای مجازی که یکی از اهداف اصلی مهرواره بانور بود، توضیح داد که در حال حاضر این هدف هنوز به‌طور کامل محقق نشده است و فرایند ارزیابی در حال انجام است. وی اشاره کرد که تا به امروز ثبت‌نام عمومی در این مهرواره توسط حدود 17 هزار نفر انجام شده، اما برای ارزیابی دقیق‌تر و تعیین اینکه چند نفر از این 17 هزار نفر موفق به ایجاد نانورسانه‌های فعال در فضای مجازی شده‌اند، نیاز به بررسی و ارزیابی دقیق‌تر وجود دارد.
مسئول ستادهای استانی مهرواره بانور افزود که در مرحله اول ارزیابی، اطلاعات ثبت‌نامی از طریق فرم‌ها و آیدی‌هایی که توسط پشتیبان‌ها و ثبت‌نام‌کنندگان در اختیار بنیاد قرار گرفته، مورد بررسی قرار می‌گیرد. قرار است که آدرس‌ها و آیدی‌های صفحات این افراد با دقت مورد پایش قرار بگیرند و از طریق بررسی خودِ افراد یا با کمک پشتیبان‌ها، صحت و فعالیت صفحات مورد تایید قرار گیرد. در این مرحله، از آنجا که برخی از افراد هنوز موفق به فعال‌سازی صفحات خود نشده‌اند یا آدرس‌ها صحیح ثبت نشده، اطلاعات در حال تکمیل و تصحیح است.

وی تاکید کرد که نانورسانه‌ها باید سطحی از فعالیت و پویایی داشته باشند تا به‌عنوان نانورسانه محسوب شوند و صرفاً داشتن آیدی یا صفحه‌ای غیرفعال، کافی نیست. سهرابی ادامه داد که برخی از افراد ممکن است فقط در حد بازنشر یا فقط به‌عنوان مؤید عمل کرده باشند، اما برای اینکه بتوانند به‌عنوان نانورسانه در نظر گرفته شوند، باید فالوورهایی داشته باشند و تعامل و فعالیت مؤثر در صفحات خود داشته باشند.

سهرابی بیان کرد که پس از تکمیل مراحل پایش و ارزیابی، مشخص خواهد شد که چقدر از 17 هزار نفر موفق به ایجاد نانورسانه‌های فعال شده‌اند و برآورد دقیقی از میزان تحقق هدف ۱۰ هزار نانورسانه در فضای مجازی به‌دست خواهد آمد.

روند داوری و انتخاب برگزیدگان در مهرواره بانور

سهرابی در خصوص روند داوری و انتخاب برگزیدگان توضیح داد که مخاطبان مهرواره در سه سطح مختلف فعالیت می‌کنند و این سطوح در فرآیند داوری تاثیرگذار است.

سهرابی ابتدا به سطوح مختلف فعالیت اعضای مهرواره اشاره کرد و گفت که افراد در این مهرواره به سه دسته تقسیم می‌شوند:

سطح موید: در این سطح، افراد قادر به انجام کار خاصی نیستند، اما ممکن است در صفحات دیگران فعالیت داشته باشند. این افراد معمولاً پیام‌های مثبت را تایید کرده یا پیام‌های مخالف را دیس‌لایک می‌کنند. همچنین، ممکن است فقط صفحات دیگر بانوان را دنبال کنند و پیام‌هایی که با محتوای مقاومتی مرتبط است را تایید کنند. فعالیت در این سطح به عنوان حداقل فعالیت محسوب می‌شود.

سطح مروج: در این سطح، افراد اقدام به بازنشر محتوای مناسب و متناسب با فضای مهرواره می‌کنند. این افراد محتواهایی که به نظرشان مرتبط با مهرواره است را در صفحات خود بازنشر می‌دهند. اگرچه این افراد هنوز به تولید محتوای مستقل مسلط نشده‌اند، اما ورود آنها به فضای بازنشر محتوا ارزش‌گذاری شده و امتیاز می‌گیرند.

سطح مولد: این افراد بالاترین سطح را دارند که تولید محتوا می‌کنند. آنها نه تنها محتوای خود را در صفحات‌شان منتشر می‌کنند، بلکه ممکن است از تولیدات خود برای دیگران نیز ارسال کرده و از دیگران درخواست کنند که از این محتوا استفاده کنند. در این سطح، برخی از افراد به عنوان پشتیبان نیز عمل می‌کنند و به دیگران کمک می‌کنند تا از سطوح پایین‌تر به تولید محتوا برسند. این افراد در فرآیند آموزش نیز نقش دارند و به دیگران نحوه تولید محتوا و کار با ابزارهای مختلف را آموزش می‌دهند.

سهرابی تاکید کرد که آموزش تولید محتوا و نحوه استفاده از پلتفرم‌های مختلف برای اعضای مهرواره اهمیت زیادی دارد. در این راستا، آموزش‌ها از طریق کانال‌های هدایت و پلتفرم‌هایی مانند ایتا ارائه می‌شود. این آموزش‌ها به اعضای سطوح پایین‌تر کمک می‌کند تا به تدریج به تولید محتوا مسلط شوند.

او توضیح داد که داوری بر اساس این سطوح فعالیت و پویایی محتوا انجام می‌شود. افراد در سطوح بالاتر مانند مولدها، که تولیدات خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند و از دیگران نیز خواسته‌اند که از محتوای آنها استفاده کنند، امتیاز بیشتری دریافت می‌کنند و شانس بیشتری برای برگزیده شدن دارند.

تعداد نفرات برگزیده در مهرواره بانور

مسئول ستادهای استانی مهرواره بانور، در خصوص تعداد نفرات برگزیده در این مهرواره توضیح داد که انتخاب برگزیدگان بر اساس آیین‌نامه مشخصی انجام می‌شود که به تازگی ابلاغ شده است.
سهرابی گفت که در هر شهرستان، از هر ۱۰ نانورسانه فعال، یک نفر به مرحله استانی راه پیدا می‌کند. سپس از بین منتخبین شهرستانی، هر ده نفر از آنها، یک نفر به مرحله استانی منتقل می‌شود. این روند به گونه‌ای است که برگزیدگان شهرستانی ابتدا باید در سطح شهرستانی ارزیابی شوند و از هر گروه، تنها یک نفر به مرحله بالاتر صعود خواهد کرد.

وی افزود که هنوز تعداد نهایی برگزیدگان مرحله ملی مشخص نشده است و تصمیم‌گیری در این خصوص به زمان بعدی موکول شده است. با این حال، سهرابی اشاره کرد که فرآیند داوری مرحله ملی به‌زودی آغاز خواهد شد و تعداد نهایی برندگان برای این مرحله پس از ارزیابی‌ها مشخص می‌شود.
به گفته سهرابی، با ابلاغ آیین‌نامه جدید، فرآیند داوری و تعداد برگزیدگان در هر مرحله به‌طور دقیق تعیین شده است و بر اساس این دستورالعمل، انتخاب‌ها به صورت منظم و طبق معیارهای مشخص انجام خواهد شد.

برنامه‌های حمایتی از برگزیدگان در مهرواره بانور

سهرابی در مورد برنامه‌های حمایتی از برگزیدگان این مهرواره اظهار داشت که در حال حاضر برنامه مشخصی برای حمایت مستمر از برگزیدگان در مسیر حرفه‌ای رسانه‌ای در دست ندارند. با این حال، سهرابی اشاره کرد که در آینده احتمالاً برنامه‌هایی برای این حمایت‌ها طراحی خواهد شد.
وی افزود که در حال حاضر، در راستای حفظ پویایی برگزیدگان، در ماه رمضان برنامه‌هایی برای پیگیری عملیات در نظر گرفته شده است تا برگزیدگان همچنان فعال و در جریان فضای رسانه‌ای باقی بمانند. این عملیات در سطح‌های مختلف طراحی شده و حتی برای افراد با سطح حرفه‌ای‌تر، چالش‌های خاص و خلاقانه‌ای در نظر گرفته شده است.

سهرابی تأکید کرد که چالش‌هایی که در این مسیر طراحی می‌شود، متناسب با سطح فعالیت افراد است. برای کسانی که در سطح مبتدی قرار دارند، چالش‌هایی با سطح پایین‌تر طراحی می‌شود، در حالی که برای افرادی که تجربه بیشتری دارند و به نوعی حرفه‌ای‌تر هستند، چالش‌های پیشرفته و خلاقانه‌تری در نظر گرفته می‌شود. این چالش‌ها می‌تواند به تقویت مهارت‌های رسانه‌ای و حرفه‌ای برگزیدگان کمک کند.

سهرابی بیان کرد که با توجه به اینکه بسیاری از برگزیدگان در این فضا به‌طور حرفه‌ای فعالیت دارند، مهرواره بانور قصد دارد چالش‌هایی در سطوح مختلف طراحی کند که هم به رشد مهارت‌های مبتدیان کمک و هم برگزیدگان حرفه‌ای‌تر را در مسیر پیشرفت حرفه‌ای خود پشتیبانی کند.

آینده مهرواره بانور؛ گسترش فعالیت‌ها در میدان رسانه

مسئول ستادهای استانی مهرواره بانور درباره آینده این مهرواره و برنامه‌های پیش رو اظهار داشت که اگرچه برنامه‌ریزی دقیق و رسمی برای دوره‌های بعدی انجام نشده، اما با توجه به شرایط موجود، تداوم و گسترش این طرح امری ضروری است.

وی با اشاره به اهمیت فضای رسانه در جنگ‌های امروز تأکید کرد:«الان تمام اتفاقی که رقم می‌خورد، چه برای ایران و چه در جبهه مقاومت، در ابتدا در فضای رسانه‌ای رخ می‌دهد. به‌عنوان مثال، در موضوع سوریه، پیش از آنکه پیروزی نظامی حاصل شود، در فضای رسانه‌ای اعلام پیروزی شد. این نشان می‌دهد که دشمن، میدان جنگ خود را در رسانه قرار داده و ما نیز باید این فضا را جدی دنبال کنیم.»

سهرابی با اشاره به مسیر رشد و توسعه بانور توضیح داد که هدف از این مهرواره، همراهی و آموزش تدریجی بانوان برای شناخت دقیق از میدان اصلی فعالیت‌شان در تمدن‌سازی انقلاب اسلامی است.
وی درباره روند تکاملی مهرواره‌های بانور گفت:«اولین دوره مهرواره بر حل مسائل اجتماعی در سطح مساجد متمرکز بود، جایی که بانوان عمدتاً به رفع مشکلات جامعه پیرامونی خود در سطح مسجد و محله می‌پرداختند. سپس در مهرواره دوم، گامی فراتر رفتیم و جهاد تبیین را در سطح عمومی تعریف کردیم. در این مرحله، بانوان در موضوعاتی همچون عفاف و حجاب، جمعیت و دیگر مسائل کلان کشور ورود پیدا کردند و نقش‌آفرینی داشتند.»

سهرابی درباره تغییر رویکرد در مهرواره سوم توضیح داد:«در سومین دوره، با جسارت و قاطعیت، فضای رسانه‌ای را به‌عنوان اولویت اصلی تعیین کردیم. این‌بار صرفاً بر جهاد تبیین تمرکز نکردیم، بلکه مسئله مقاومت را به‌عنوان موضوع محوری مطرح کردیم تا بانوان نقش فعال‌تری در این زمینه ایفا کنند.»

وی در پایان تأکید کرد که روند فعالیت‌ها حتی پس از اختتامیه مهرواره متوقف نخواهد شد:
«ما حتی پس از پایان رسمی مهرواره، همچنان عملیات رسانه‌ای ماه رمضان را برای شرکت‌کنندگان تعریف کرده‌ایم تا به فعالیت خود ادامه دهند. هدف این است که بانوان شرکت‌کننده، به سطحی از توانمندی برسند که به مولدان رسانه‌ای مستقل تبدیل شوند. در این صورت، حتی اگر بنیاد هدایت هم دیگر در این مسیر نبود، آن‌ها می‌توانند به‌صورت مستقل به فعالیت خود ادامه دهند.»

سهرابی ابراز امیدواری کرد که نانو رسانه‌های ایجادشده در این مهرواره بتوانند اثرگذاری لازم را در فضای رسانه‌ای داشته باشند و نقش مؤثری در جبهه مقاومت ایفا کنند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان