سومین رویداد ملی صبا برگزار شد

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، در راستای اجرای تبصره‌ ماده ۳۷ قانون جوانی جمعیت، سازمان تبلیغات اسلامی موظف شده است که مراکز فعال در امر انتخاب همسر را مورد بررسی قرار دهد به این شکل که مراکزی که درخواست اخذ مجوز مربوطه را دارند ابتدا از طریق ثبت نام در سایت /https://smhido.ir و سپس دریافت و تکمیل تمام مدارک لازم مورد ارزیابی قرار دهد و پس از قبولی در مصاحبه علمی در جلسات شورای تایید صلاحیت متقاضیان و در صورت احراز صلاحیت لازم، وزارت ورزش و جوانان موظف است با تأیید سازمان تبلیغات اسلامی مجوز مراکز فعال در امر انتخاب همسر را صادر نماید.
از شهریورماه 1401 که این سامانه افتتاح شده است تا بهمن ماه 1403 تعداد 222 مرکز پس از ارزیابی و تایید صلاحیت در جلسه مصاحبه علمی و شورای تایید صلاحیت متقاضیان، موفق به اخذ تاییدیه از سازمان تبلیغات شده‌اند.
در همین راستا و با هدف فرهنگ‌سازی، هم‌اندیشی، هم افزایی، هماهنگی و هم‌پوشانی مراکزی که از 29 استان مختلف مجوز فعالیت مربوطه را اخذ کرده‌اند و جهت به اشتراک‌گذاری تجارب این مراکز با یکدیگر، مقدمات برگزاری سومین رویداد ملی صبا ویژه مراکز فعال در امر انتخاب همسر در محل مجتمع فرهنگی آموزشی آدینه در یازدهم و دوازدهم اسفند1403 را فراهم آوردیم.
هدف از برگزاری این رویداد، آشنایی با وضعیت طلاق و ازدواج در کشور، هم‌رسانی تجارب مراکز فعال همسان‌گزینی، بررسی آسیب‌های همسان‌گزینی و هم‌اندیشی در حوزه فرهنگ‌سازی واسطه‌گری ازدواج بود.
برای انجام این کار با حدود 190 نفر از مدیران و کنشگران مراکز مذکور از چهل و پنج روز پیش از روز برگزاری رویداد ارتباط گرفته شد و ضمن دسته‌بندی فعالیت‌های مراکز فعال همسان‌گزینی و ایجاد بانک اطلاعاتی مراکز در قالب فایل اکسل، تهیه و ایجاد فایل مدعوین به رویداد، تهیه و پیاده‌سازی چک لیست کارهای پیش از برگزاری رویداد و چک لیست هزینه‌های سومین رویداد ملی صبا و انجام منتورینگ و پشتیبانی مستمر مراکز جهت حضور موثر، در بازه زمانی منتهی به روز برگزاری رویداد همراه با مراکز فعال در امر انتخاب همسر گام به گام پیش رفت. 
برنامه‌های رویداد ملی صبا شامل برنامه افتتاحیه، پنل آموزشی ، پنل ارائه تجربه مراکز ، پنل آسیب‌شناسی و برنامه اختتامیه به تمام مراکز فعال در امر انتخاب همسر اطلاع‌رسانی شد و هماهنگی‌های لازم تا روز منتهی به برگزاری سومین رویداد ملی صبا با ایشان مرحله به مرحله توسط تیم کارشناسی ستاد جمعیت سازمان صورت پذیرفت.

تشریح ضوابط اجرایی همسان‌گزینی:
در این پنل آقای محمد مروار دبیر شورای بررسی صلاحیت مراکز همسان گزینی سازمان تبلیغات اسلامی به تشریح آئین نامه ها و بایدها و نبایدهای ضوابط و مقررات لازم الاجرا در مرکز همسان گزینی و ارائه روشهای و راهکارها و ضرورتهایی که در مراکز جهت رسیدن به استاندارد مدنظر بایستی مدنظر قرار گیرد، پرداختند.

پنل آموزشی : ازدواج در ایران؛ چیستی و چرایی
آقای دکتر نیما بردیافر این پنل را با اجرا نمودند که ضمن ارائه آمارهای مربوط به وضعیت طلاق و ازدواج در کشور، مدیران مراکز همسان‌گزینی را با چالش‌های پیش روی وضعیت ازدواج و طلاق آشنا نمودند.
وضعیت ازدواج در ایران: چیستی و چرایی؛ به ارائه سخنرانی پیرامون وضعیت ازدواج در ایران، عوامل و دلائل تبیین کننده آن ارجاع دارد. این نشست در قالب دو بخش کمی و کیفی ارائه شد. بررسی جایگاه ایران در بین کشورهای جهان به جهت نرخ ازدواج، وضعیت استان¬ها، مرور روند ازدواج کشور در یک دهه اخیر و مقایسه استان‌ها بر مبنای شیب و شتاب تغییرات، مرور شاخص‌های مرتبط با وضعیت ازدواج جوانان کشور شامل روند نرخ تغییرات ازدواج در پنج سال اخیر، درصد رشد مثبت یا منفی نرخ ازدواج، مرور وضعیت میانگین ازدواج، درصد ازدواج بر اساس اختلاف سن زوجین، توزیع سنی درصد زن و مرد در هنگام ازدواج و تفسیر هرم سنی ایران و رمزگشایی از تغییرات آن در دهه‌های اخیر از جمله مهم‌ترین مباحث مطرح شده در بخش کمی بحث حاضر است. در بخش دوم با ارجاع به یک پژوهش انجام شده به روش متاسنتز یا فراترکیب به مجموعه‌ای از علل و دلائل ارائه شده در پژوهش¬های انجام شده در ایران طی دهه‌های اخیر و در قالب مدلی جامع اشاره شد. مرور مطالعات مرتبط با ازدواج نشان داد که به ‌طور کلی «دلایل و عوامل تمایل یا عدم تمایل به ازدواج» را می‌توان در سه دسته «خرد»، «میانه» و «کلان» قرار داد. دلایل و عوامل سطح «خرد» بیشتر ناظر بر ویژگی‌های اکتسابی و یا انتسابی فرد و همچنین تجارب فردی است که می‌تواند مانع و یا تسهیلگر ازدواج باشد، این دلایل و عوامل به هشت مقوله «ویژگی‌های شخصیتی تسهیلگر ازدواج»، «موانع فردی و اختلالات روانی»، «انتخاب عاشقانه»، «ادامه تحصیل»، «باورهای مرتبط با خود»، «مجردی لذت‌بخش»، «رابطه‌های جایگزین ازدواج» و «تجربه ازدواج (روابط) ناموفق» می‌شود.

سطح «میانه» علل و عواملی را در برمی‌گیرد که در سطح خانواده‌ها و روابط بین فردی ممکن است تسهیلگر و یا مانع ازدواج باشد. این عوامل و دلایل به هفت مقوله «آگاهی از مهارت‌های تعاملی»، «آگاهی از مهارت‌های حل اختلاف»، «نقش خانواده»، «یافتن همسانی»، «باورهای مرتبط با طرف مقابل»، «باورهای مرتبط با فرایند ازدواج» و «احساس خود بودگی» مرتبط می‌شود. عوامل و دلایل «کلان» مربوط به شرایط ساختاری و جامعه است که در اختیار فرد نبود و می‌تواند زمینه‌ساز ازدواج و یا مانع از آن باشد. این عوامل و دلایل به چهار مقوله «شرایط اقتصادی»، «شرایط فرهنگی - اجتماعی»، «شرایط حاکمیتی و سیاستی» و «نقش رسانه» تقسیم می‌شود. علاوه بر این سه سطح ذکر شده، عوامل دیگری در بین سطح «میانه» و «کلان» قرار می‌گیرند که عبارت‌اند از: «عدم وجود جامعه‌پذیری جنسیتی»، «صنعت- رسانه ازدواج» و «مضیقه ازدواج».دلایل و عوامل ذکر شده در صورتی‌که در نهایت منجر به عدم تصمیم‌گیری برای ازدواج شود، سه پیامد «افزایش سن ازدواج»، «همخانگی و ازدواج سفید» و «تجرد قطعی» را به دنبال خواهد داشت. 

پنل آموزشی : کاربرد هوش مصنوعی در همسان گزینی
ابراهیم بردیافر این پنل را با اجرا نمودند. ضمن تشریح اهمیت به کارگیری هوش مصنوعی در مدیریت مراکز همسان‌گزینی و همچنین به عنوان ابزاری برای تسهیل امر انتخاب همسر یاد کردند. ایشان افزودند با عنایت به وجود بستر اینترنت و فضای وب این ضرورت وجود دارد که مراکز مختلف در امر همسان گزینی از ابزارهای موجود و هوش مصنوعی جهت بهبود کیفیت ارائه خدمات استفاده کنند و روشهای سنتی را با هوش مصنوعی تلفیق و بدینوسیله ابزاری هوشمند جهت کاهش خطاهای انسانی به کار گیرند. از جمله موارد نقش هوش مصنوعی در همسان گزینی عبارتند از: تهیه بانک اطلاعاتی از متقاضیان ازدواج، سهولت دسترسی و بروزرسانی، انتخاب آگانه و سریع تر ، افزایش سرعت و دقت و خدمات مشاوره‌ای و ...

پنل آموزشی: همسان‌گزینی در ایران: تجربه، نوآوری و فن‌آوری
«همسان‌گزینی در ایران» عنوان آموزشی است که در آن با تکیه بر یک پژوهش پیمایشی به مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی که توسط مدیران مراکز انتخاب همسر در کشور به کار گرفته می‌شود تا فرایند همسان گزینی به نحو مطلوبی صورت گیرد، اشاره داشته است. بر اساس گفته های دکتر نیما بردیافر در این پژوهش 113 مدیر مرکز همسان گزینی به پرسش‌هایی در حوزه‌های «خلاقیت‌های مرتبط با فرایند همسان گزینی و واسطه‌گری ازدواج»، «مدیریت پرسنل و بهبود کارایی نیروی انسانی»، «مدیریت مالی و توسعه منابع»، «بازاریابی و جذب مراجعان»، «تعاملات با سازمان‌ها، نهادها و شرکت‌ها» و «برنامه‌های آموزشی و فرهنگی» پاسخ گفته و برآیند نظر آن‌ها در قالب مدل‌های شماتیک و دیاگرام‌های حاصل از تحلیل تماتیک جمع‌بندی و دراین دوره آموزشی ارائه شد. بدین ترتیب این دوره کوششی برای تضارب آراء و انتقال دانش بوده است.  

 
پنل آموزشی: نقش مسائل جنسی در همسان‌گزینی
سرکار خانم دکتر مهری نجات در این پنل آموزشی ضمن تشریح نقش مسایل فیزیولوژیکی انسان و نقش آن در شکل گیری یک ازدواج و لزوم توجه کنشگران ازدواج در مراکز همسانگزینی به این مقوله و رعایت آن در امر کفویت زوجین پرداختند و غفلت از این موضوع مهم را یکی از دلایل اختلافات زوجین و افزایش طلاق عنوان نمودند.

پنل آموزشی : بایدها و نبایدهای شروع آشنائی و مسئولیت واسطه گر در همسان‌گزینی
در این پنل آموزشی دکتر حیدری روانشناس حوزه خانواده و ازدواج در خصوص ضرورتهایی که در امر همسانگزینی وجود دارد اعم از خانواده، اجتماع، فرهنگ و ... به ارائه مطلب پرداختند و به صورت گفتمان دو طرفه و مباحثه مسائل آموزشی مورد نیاز مخاطبین را بیان نمودند. 

پنل آموزش رول‌پلی (همسان¬گزینی در قالب نمایش و اجرای زنده یک پروسه همسان‌گزینی)
در این قسمت که در دو قسمت متفاوت برگزار گردید در ابتدا مجری برنامه مذکور در خصوص شرایط همسان گزینی و اصول مربوطه نکاتی را متذکر شدند سپس دو زوج و یک کنشگر در قالب نمایش زنده یک پروسه همسان‌گزینی را اجرا نمودند و از تجارب و مسیری که طی کرده بودند و به ازدواج ختم شده بود برای مخاطبین به نمایش گذاشتند. در قسمت دوم نیز دو زوج متقاضی همسان-گزینی به مدیریت یکی دیگر از کنشگران تمام مراحلی که باید طی شود از مصاحبه تا کفویت را با هدایت کنشگر مربوطه جهت آشنایی مدیران و کنشگران مراکز به نمایش گذاشتند.

پنل آموزشی:  پروتکل های همسان گزینی و ارائه تجربه مراکز
این پنل در 4 قسمت اجرا شد ابتدا خانم پاکرو ضرورت‌ها و باید و نبایدها در یک مرکز همسان¬گزینی به صورت حضوری را تشریح نمودند و چارچوب‌ها و نکاتی که مدیران و کنشگران در این خصوص باید به آن توجه نمایند اعم از تشکیل پرونده، زبان بدن زوجین، ضرورت و نقش خانواده در این امر و ... را با ارائه مصادیق متفاوت توضیح دادند و سپس سرکار خانم منافی به عنوان پنل ارائه تجربه یک مرکز که به صورت حضوری و سنتی نسبت به امر همسان‌گزینی اقدام می کند تجارب مرکز همسان‌گزینی مهرانه را در این خصوص تشریح و توضیح دادند. در قسمت سوم خانم حسینی: (صفر تا صد یک پروسه مرکز همسان¬گزینی به صورت آنلاین را با تاکید بر پلتفرم همدم تبیان ارائه نمودند و در ادامه آقای اصغری از مرکز همسان‌گزینی آدم و حوا به ارائه تجربه متوازن با توضیحات خانم حسینی به عنوان ارائه تجربه یک مرکز پرداختند

سپس حجت‌الاسلام رضا عزت‌زمانی معاون محترم فرهنگی و تبلیغ سازمان تبلیغات اسلامی در اختتامیه رویداد ملی صبا به ایراد سخنرانی پرداخته و گفتند سنت واسطه گری ازدواج باید احیا شود. وی افزود به دنبال تقویت نهادهای مردمی فعال در انتخاب همسر هستیم و با بیان این‌که واسطه‌گری ازدواج یک فرهنگ و سنت در تاریخ ایران از قدیم بوده و بعد به برکت اسلام در کشورمان تقویت شد، افزود: اما امروز یکی از اشکالات ما کم رنگ شدن این سنت و فرهنگ است که باید احیا شود. حجت‌الاسلام عزت زمانی سپس با اشاره به روایات متعدد در مورد ارزش و جایگاه واسطه‌گری ازدواج، گفتند: وصلت دو جوان در روایات دینی ما ارزش و عظمت بالایی دارد.
وی با اشاره با وجود سلایق و روش‌های مختلف در این حوزه گفت: کار مردمی یعنی تنوع بنابراین قصد نداریم به واسطه قانون، استعدادهای مردمی را نادیده بگیریم بلکه می‌خواهیم با رعایت اصول و بهره‌گیری از قانون همه سلایق و استعدادهای مردمی را پوشش دهیم و به دنبال تقویت نهادهای مردمی فعال در انتخاب همسر هستیم.
حجت‌الاسلام عزت زمانی در پایان با تاکید بر ارزش و منزلت جایگاه واسطه‌گری ازدواج افزود: ما در آغاز یک راه مشترک هستیم و بدیهی است که با مشکلات و چالش هایی روبرو خواهیم شد اما با فهم و درک مشترک می توانیم همه مشکلات را از پیش رو برداریم و این حوزه را توسعه دهیم.
در ادامه مراسم اختتامیه رویداد ملی صبا آقای دکتر بانکی پور نماینده مجلس شورای اسلامی پشت تریبون رفتند و خاطر نشان کردند که این رویداد با توسعه و آموزش به مراکز همسان‌گزینی، در تحقق ماده ۳۷ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت گام مهمی برداشته است. جایگاه مراکز انتخاب همسر در امر ازدواج اهمیت بالایی دارد. وی با تاکید بر نقش مجموعه های واسطه‌گری و تسهیل‌گری ازدواج گفت: در مسیر ازدواج جوانان موانع زیادی از جمله موانع اقتصادی و فرهنگی وجود دارد اما براساس تحقیقات موضوع همسریابی یکی از موانع جدی بود که سیاست‌گذار را برآن داشت تا در این حوزه اقدام کند.
وی افزود: با اراده و اهتمامی که وزارت ورزش و جوانان و سازمان تبلیغات اسلامی و همچنین ستاد ملی جمعیت داشتند، ماده ۳۷ قانون جوانی جمعیت تصویب شد و خوشبختانه مجوز مراکز انتخاب همسر صادر شد. یکی از راهکارهای احیای سبک های محله محور مثل نقش مساجد در این حوزه بود و دوم ایجاد مراکز انتخاب همسر بود لذا جایگاه مراکز انتخاب همسر در امر مقدس ازدواج خودش را نشان می‌دهد.
ایشان با ابراز امیدواری در جهت رفع چالش‌ها و موانع مراکز انتخاب همسر، اظهار داشت: امیدواریم با حمایت هر دو نهاد وزارت ورزش و جوانان و سازمان تبلیغات و همراهی مجلس و ستاد ملی جمعیت این حوزه توسعه پیدا کند.
در ادامه جناب برکاتی معاون محترم ستاد ملی جمعیت به عنوان سخنران مراسم اختتامیه با تاکید بر لزوم آموزش تفاوت های زن و مرد قبل از ازدواج، عدم درک زن و مرد از تفاوت های یکدیگر را اصلی ترین عامل برای اختلافات خانوادگی عنوان کردند و گفتند: اگر در آموزش های قبل از ازدواج به این حوزه تمرکز کافی داشته باشیم بسیاری از مشکلات حل می شوند. ایشان بحران های جمعیتی موجود در ایران در کوتاه مدت و بلندمدت را مد نظر قرار داشتند و از لزوم برنامه ریزی در خصوص پیشگیری و رفع موانع موجود سخن گفتند.