نقش محوری مساجد در همبستگی اجتماعی در شرایط بحرانی جنگ

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، در این گزارش با دکتر مریم حاجی عبدالباقی، کارشناس مذهبی و استاد حوزه و دانشگاه، به گفتگو نشسته‌ایم تا ببینیم مساجد چگونه در بحبوحه جنگ محله را از فروپاشی نگه می‌دارند و نقطه اتکا و همگرایی مردم می‌شوند.

افزایش همبستگی اجتماعی از طریق مساجد

 مریم حاجی عبدالباقی، کارشناس مذهبی می‌گوید: «مسجدی‌ها می‌توانند از طریق آیات و روایاتی که در اختیار دارند، مردم را دلگرم کنند و این مفهوم را برای آنها بازگو کنند که ان تنصر الله ینصرکم و یثبت اقدامکم. همچنین چگونه مؤمنان در برابر سختی‌ها توکل‌شان بیشتر می‌شود و ایمان‌شان محکم‌تر شکل می‌گیرد.»

او با اشاره به آیه 137 سوره آل عمران ادامه می‌دهد: «وقتی در جنگ اُحد، عده‌ای آمدند و گفتند که دشمن برای حمله گرد هم آمده و عرصه بر آنها تنگ می‌شود — در حالی که مسلمانان از لحاظ ظاهری در ضعف بودند — این امر آنها را نترساند. آنها با اعتماد محض به خداوند گفتند: حسبنالله و نعم الوکیل — تنها الله برای ما کافیست و او بهترین وکیل و پشتیبان ماست.»

این کارشناس مذهبی تأکید می‌کند: «اگر مردم در کنار امیدافزایی، احساس مسئولیت هم داشته باشند، نتیجه خیلی بهتر خواهد بود. مردم امروز باید بدانند که در جنگ تحمیلی، درصدی از مردم فعالانه در خدمت مقاومت و کشور بودند و درصدی تنها نظاره‌گر بودن یا حتی گله و شکایت کردند. ما امروز نمی‌خواهیم مردم فقط نظاره‌گر باشند؛ بلکه می‌خواهیم آنها فعال باشند — حتی مردم شمال شهر، جنوب شهر، موافق یا مخالف — چون این مسئله امنیت ملی ماست.»

آموزش مردم برای مراقبت از امنیت محله

او ادامه می‌دهد: «اگر مردم فعال شوند و یاد بگیرند که چگونه نکات ایمنی را رعایت کنند، چگونه اخبار صحیح را از منابع معتبر بگیرند و چگونه آنها را با دیگران در میان بگذارند، این امر خیلی مهم است. مثلاً برای آنها بروشورهایی تهیه شوند که در آنها شرح داده شود که مردم در کشورهای مختلف هنگام جنگ چگونه از لحاظ اقتصادی، لجستیکی و بهداشت عمل کرده‌اند.»

این استاد حوزه و دانشگاه می‌گوید: «برگزاری کلاس‌هایی برای کمک‌های اولیه، هم برای افزایش آگاهی مردم مفید است و هم آنها را با مسجد پیوند می‌زند. وقتی مردم درگیر کاری می‌شوند — همانطور که حضرت امیر (ع) می‌فرمایند: «اگر از کاری می‌ترسید، خودتان را درگیر آن کنید» — ترس آنها از بین می‌رود. ولی تا وقتی که از دور نظاره‌گر باشند، ترس بیشتر می‌شود.»

فعال‌سازی مردم محله با محوریت مسجد

 حاجی عبدالباقی ادامه می‌دهد: «بسیجی‌ها هم می‌توانند در این عرصه نقش مهمی ایفا کنند. آنها نباید فقط خدمت‌گیر باشند؛ بلکه از آنها نظرسنجی شود که چه کاری از ما برای شما بر می‌آید؟ و چه کاری از شما برای ما؟ این امر مردم را درگیری کرده و آنها را فعال می‌کند.»

این کارشناس مذهبی با تأکید بر اهمیت اعتماد مردم به مسجد می‌گوید: «اگر مسجد بتواند معتمدین محله را هم دعوت کرده و آنها را در امور محله سهیم کند — همانطور که در جریان انقلاب این امر محقق شد — این فاصله بین مردم و حکومت هم ترمیم خواهد شد.»

راهکارهایی برای مشارکت زنان و جوانان در فعالیت‌های اجتماعی

حاجی عبدالباقی می‌گوید: «خدمت‌رسانی به مردم تنها بخشی از کار است. بخش مهم‌تر از آن، استفاده از تخصص و مهارت مردم در عرصه خدمت و حمایت از مقاومت است. مردم استقبال می‌کنند که کاری از آنها بربیاید — تخصصی، اقتصادی یا فرهنگی — که برای کشور مفید باشد.»

این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان می‌کند: «اگر این تخصص‌ها سازماندهی بشوند و از آنها استفاده صحیح بشوند، زنان و جوانان با انگیزه زیادی وارد عرصه خدمت خواهند شد و این امر باعث همبستگی بیشتر در محله خواهد گردید.»

منبع: شفقنا