زندگی با آیه‌ها در شبکه اجتماعی اینستاگرام دیده شد

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، علی مرادخانی، مسئول روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی در یادداشتی درباره دیده شدن پویش زندگی با آیه‌ها نوشت؛

«شبکه‌های اجتماعی، ساختار اصلی قدرت در جامعه‌ شبکه‌ای هستند. آن‌ها ابزارهایی برای بسیج، سازماندهی و مقاومت‌اند؛ اما همچنین توسط نهادهای قدرت برای نظارت و کنترل نیز به‌کار می‌روند.» مانوئل کاستلز، جامعه‌شناس و نظریه‌پرداز برجسته ارتباطات، این جمله را در کتاب معروفش «قدرت ارتباطات» نوشته است؛ جمله‌ای که با وجود گذشت ۱۲ سال، هنوز با واقعیت‌های امروز ما هم‌خوانی زیادی دارد. این جمله در سال ۲۰۱۳ بیان شده؛ زمانی که شبکه‌های اجتماعی هنوز به اندازه امروز در زندگی مردم نفوذ نکرده و تنها نیمی از مسیر کنونی خود را پیموده بودند.

 کافی است نگاهی به استفاده خودمان از شبکه‌های اجتماعی در آن زمان بیندازیم و با امروز مقایسه کنیم. حالا به این تفاوت، ضریب نفوذ ۴۹ میلیون نفری اینستاگرام در ایران را هم اضافه کنید؛ سکویی اینترنتی که با وجود فراز و فرودهای بسیار، امروز برای نزدیک به ۵۵ درصد مردم ایران نقش‌آفرینی می‌کند؛ آماری که ایران را در میان ۱۰ کشور اول استفاده‌کننده از اینستاگرام قرار می‌دهد. 
این مقدمه‌ها گفته شد تا بر اهمیت راهبردی اینستاگرام در برنامه‌ریزی رسانه‌ای تأکید شود. وقتی برای طراحی ارتباط با مخاطبان در پویش ملی «زندگی با آیه‌ها» فکر می‌کردیم، اینستاگرام را یکی از محورهای اصلی فعالیت قراردادیم. دلیل این انتخاب روشن بود؛ نخست، ضریب نفوذ بالا به‌ویژه در میان جوانان و نوجوانان؛ دوم، بافت مخاطبانی که بسیاری از آن‌ها لزوماً پیگیر همیشگی فعالیت‌های مذهبی و قرآنی نیستند؛ و سوم، تحریف‌های گسترده‌ای که در فضای اینستاگرام در مورد هویت فرهنگی و مذهبی جامعه ایرانی صورت می‌گیرد. 

ساده‌تر بگوییم، «مردم ایران در اینستاگرام» گاه فاصله زیادی با «مردم واقعی ایران» دارند؛ هم در دغدغه‌های فرهنگی، هم در مسائل اجتماعی و هم در سبک زندگی. مصداقی از همان جمله‌ای که در پاییز ۱۴۰۱ در توییتر فراگیر شد: «جمهوری اسلامی روزی پنج‌بار در اینستاگرام سقوط می‌کند... ولی هنوز هست!»

محتواهای تولیدشده توسط «نهضت ملی زندگی با آیه‌ها» برای فضای اینستاگرام، در عین سادگی، بسیار پرمخاطب و محبوب شدند. ترکیب آیات قرآن در ویدئوهای ۱۵ ثانیه‌ای، طراحی پوسترهای خلاقانه و بهره‌گیری از زبان گرافیک برای بیان کلام وحی، همچنین قاب‌بندی آیات الهی در سکانس‌های سینمایی، همه باعث شد تا تنها در ماه رمضان امسال، این محتواها بیش از ۸۰۰۰ بار به‌صورت مستقیم منتشر شوند. 

غیر از حدود 11 میلیون نفر که در طرح «زندگی با آیه‌ها» وارد فرایند حفظ و فهم و عمل به آیات منتخب شدند، میلیون‌ها کاربر اینستاگرام نیز خواسته و یا ناخواسته در این پلتفرم در ماه مبارک رمضان در معرض آیات کلام الهی قرار گرفتند. با محاسبه‌ای ساده، و با در نظر گرفتن الگوریتم‌های رایج اینستاگرام، می‌توان با اطمینان گفت که دست‌کم ۱0 میلیون نفر از مردم ایران محتوای این پویش را دیده‌اند، حتی اگر نامی از «نهضت ملی زندگی با آیه‌ها» به خاطر نداشته باشند؛ عددی که نشان از یک اتفاق بزرگ دارد و گامی بلند نسبت به سال قبل این پویش محسوب می‌شود.

 اما این تنها اتفاق مهم قرآنی رمضان امسال در اینستاگرام نبود؛ محتوای تولیدشده برای «زندگی با آیه‌ها»، را بسیاری از چهره‌های سرشناس بازنشر کردند. نیازی به تأکید نیست که در عصر شبکه‌های اجتماعی، نقش «انسان رسانه‌ها» – یعنی چهره‌های شناخته‌شده و جریان‌ساز – چقدر راهبردی است؛ از هنرمندان و بازیگران سینما و تلویزیون گرفته تا خطبا، ذاکرین اهل بیت، ورزشکاران و حتی بلاگرها؛ بسیاری از آنان رمضان امسال را با آیات روح‌بخش قرآن در قاب استوری‌های «زندگی با آیه‌ها» سپری کردند. آن‌طور که ما رصد کردیم، دست‌کم ۱۱۰ چهره سرشناس از محتوای این پویش در صفحات شخصی‌شان استفاده کردند؛ جریانی که ستاره‌های محبوب مردم را به آسمان قرآن پیوند زد. گامی تازه و اثربخش که به مسیر این نهضت ملی افزوده شد.

داستان رمضان و اینستاگرام امسال به ما نشان داد که اول، هرچند اینستاگرام تمام تلاشش را برای کم کردن بازخورد حرف‌های غیروایرالی، به خصوص کلام مذهبی به کار می‌بندد، ولی ستاره‌های ایرانی قرآن را دوست دارند و از مرور آیات روح‌بخش آن ابایی ندارند؛ هرچند احتمالا از خیلی موضوعات دیگر برای‌شان لایک و فالوور کمتری داشته باشد؛ و دوم این‌که در روزگاری که پروژه‌های پرهزینه‌ بی‌اثر، در کف شبکه‌های اجتماعی فراموش می‌شوند، هنوز هم می‌توان کارهای بزرگ و پربازده رسانه‌ای انجام داد؛ به شرطی که «حرف خوب» را با زبان و سلیقه مردم بیان کنیم؛ و چه حرفی بهتر از حرف خدا؟

بازتاب زندگی با آیه‌ها در اینستاگرام به روایت اعداد
(برای دقت بیشتر، اعداد با حدود 30 درصد کمتر و تا روز 24 ماه رمضان گزارش شده اند)
7850 استوری با موضوع زندگی با آیه‌ها در صفحات پربازدید منتشر شد 
4000 استوری فقط در شب‌های قدر انتشار یافت
2250 استوری را چهره‌های سرشناس بازنشر دادند
000,100,59 مجموع دنبال‌کنندگان این صفحات در اینستاگرام 

چهره‌هایی که محتوای «زندگی با آیه‌ها» را در صفحه اینستاگرام خود بازنشر دادند

سید مجید صالحی
امین زندگانی
المیرا شریفی مقدم
مبینا نصیری
سعید عزیزی 
مجید یراق‌بافان
احسان بی آزار طهرانی
مهدی رسولی 
حنیف طاهری
شجاع خلیل زاده
محمد انصاری 
علیرضا دبیر 
پژمان درستکار 
امیرحسین زارع 
حامد عسکری 
راحله امینیان
 امیریل ارجمند
مژده لواسانی
محمد رسولی    ایمان قیاسی 
محمد مسلمی 
زهرا چخماقی
فضه سادات حسینی
کوروش زارعی
نریمان پناهی
حاج حسین هوشیار
پیام نیازمند
علی بهادری جهرمی
شهره پیرانی 
علیرضا استادی سیروس همتی 
محسن افشانی
پدرام کریمی 
سیدمحمود رضوی محمدرضا شفاه محمدرضا شفیعی حجت‌الاسلام جوان آراسته 
باشگاه پرسپولیس محمدمهدی سیار 
وحید یامین پور 
نفیسه سادات موسوی 
  جواد قارایی
ابراهیم شفیعی
محیا اسناوندی
سیدحسین حسینی
شیخ مهدی طباخیان
سید رضا نریمانی
محمد اسداللهی
حاج محمدرضا بذری
باشگاه استقلال
پویا بیاتی
علی رائفی پور 
سهیل اسعد
علیرضا نبی محمد بطحایی