انتشارات صاد | به قلم علی اصغر مداحی بخوانید؛
وقتی عشق در برابر تقدیر میایستد
بسیج | یادداشت اختصاصی مصطفی محدثی خراسانی
ر روزگاری که رسانهها میدان نبرد روایتها شدهاند، شعر مقاومت نیازمند ترجمهای دقیق و جهانی است. مصطفی محدثی خراسانی با نقد شعارزدگی و فقدان متولی در حوزه ترجمه شعر دفاع مقدس، بر ضرورت بهرهگیری از قالبهای نوین برای رساندن پیام مقاومت به مخاطبان جهانی تأکید کرد.
به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی،مصطفی محدثی خراسانی در یادداشتی نوشت:
با توجه به اینکه دفاع مقدس تنها دفاع از مرزهای جغرافیای نیست؛ بلکه دفاع از تمامی ارزشهاي انساني و مقاومت در برابر همه ضدارزشها بود، شعر دفاع مقدس آئینه تمام و کمال شعر مقاومت است. در شعر مقاومت اسلامی موضع گیری ها و همراهی ها محدود به زمان و مکان خاص و در پیوند با منافع فرد و یا جامعه ای خاص نیست ایستادگی و مقاومت در مقابل همه پدیده ها و عواملی است که موجبات سد كمال الهي انسان میشوند و همراهی و همدلی با پدیده ها و عواملی است که موجبات تسهیل و تسریع این کمال را فراهم می کنند.
در تاریخ ایران دوران ۸ ساله دفاع مقدس اولین باري بود که در یک جنگ خود مردم نقش اصلی را به عهده داشتند و تمامی اقشار وارد میدان نبرد شده بودند. این جنگ محدود به نیروهای نظامی نبود؛ شعر دفاع مقدس هم شعري مردمي و برخاسته از این مقاومت همه جانبه بود فرخی سیستانی برای جنگ هاي سلطان محمود شعر گفته اما در آن هیچ نشانی از مردم و حضور ایرانیان نیست و معلوم نیست سلطان چرا میجنگد فقط می جنگیده که جنگیده باشد و کشورگشایی و قیمت گیری کرده باشد اولین کسی که در جریان نقد شعر دفاع مقدس بین این دو تفاوت قائل شد شادروان اسید حسن حسینی در کتاب برگزیده شعر دفاع مقدس بود که البته ایشان با نگاهی به شعر جهان قائل به این تفکیک شده بود که بین شعر جنگ و شعر دفاع مقدس تفاوت وجود دارد.
البته هم شعر جنگ و هم شعر دفاع مقدس ذيل شعر مقاومت قرار میگرفتند؛ اما با توجه به اینکه دفاع مقدس، تنها دفاع از مرزهای جغرافیایی نبود؛ بلکه دفاع از تمامی ارزشهای انسانی و مقاومت در برابر همه ضدارزش ها بود شعر دفاع مقدس به تمام و کمال آینه شعر مقاومت بود. در تاریخ ایران این اولین باری بود که در یک جنگ خود مردم نقش اصلی را به عهده داشتند و تمامی اقشار وارد میدان نبرد شده بودند و جنگ، محدود به نیروهای نظامی نبود شعر دفاع مقدس هم شعري مردمی و برخاسته از این مقاومت همه جانبه بود.
همه قالبهای کهن و امروزی شعر فارسي ظرفيت قرار گرفتن در خدمت مضمون مقاومت را دارند و دفتر شعر دفاع مقدس گواه آن است؛ اما به نظر می رسد توفیق و تأثیرگذاری قالبهای موزون از منثور بیشتر بوده است. روح حماسی شعر مقاومت با طنین موسیقی وزن شعر در جان مخاطب فارسی زبان تأثیر گذارتر است. اما از آنجایی که شعر مقاومت و پایداری ما باید ترجمه شود و مخاطبان جهانی داشته باشد قالب های امروزی و خصوصاً قالب سپید مناسب ترین و با ظرفیتی ترین برای بل پیوند قرار گرفتن بین ما و جهان است.
تعبیر جهان وطنی با آنچه ما در فرهنگ اسلامی و آموزه های قرآنی از آن به عنوان امت واحد یاد می کنیم متفاوت است مرزبندی های جغرافیایی در تعبیر جهان وطنی بیشتر مد نظر است در حالی که در تعبیر امت واحده بیشتر مرزها عقیدتی و فرهنگی هستند. در جغرافیای امت واحده افراد این امت در کشورهای مختلف در اقصا نقاط عالم حضور دارند؛ اما عضوی از اعضای امت واحده هستند بدون در نظر گرفتن اینکه هر یک از آنها حکومتی جدا دارند شعر مقاومت این امت واحده را از حصارهای محدود جغرافیایی بیرون می آورد و است واحده فریادگر ارزشهای انسانی در همه مکان ها و زمان ها می شود.
از آنجا که زبان فارسی برد چندانی در جهان معاصر ندارد. و تنها یکی دو کشور هستند که با این زبان سخن می گویند، لازم است خصوصا در حوزه ترجمه شعر که فعلاً یک سویه است و تنها از زبانهای دیگر به فارسی ترجمه میشود حرکتی شایسته صورت گیرد.
ما شعر خوب داریم، مترجم خوب هم داریم، اما هیچ کس متولی این کار نیست و هیچ نهاد دولتی و یا خصوصی پیگیر این مهم نیست که روز به روز هم به عقب افتادگی و کارهای بر زمین مانده ما در این حوزه می افزاید.
1404/07/17
به روز رسانی : 1404/07/17
T
T