طلبه جوانی که زبان ناشنوایان است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهضت: در خانه‌ای متولد و بزرگ شده است که پدر و مادر ناشنوا بوده اند و به همین دلیل زبان اشاره را از کودکی آموخته است. از همان دوران کودکی دنیای بدون صدا و پر از سکوت ناشنوایان را از عمق وجود درک کرده است. بعد‌ها که تصمیم می‌گیرد دانشگاه را برای تحصیل درحوزه علمیه ترک کند عزمش را جزم می‌کند که بنابر تخصصش برای این قشر جامعه کاری انجام دهد تا بتوانند این قبیل افراد هم از مراسم‌های مذهبی به نحو احسن استفاده کنند. حجت الاسلام «رضا اژدر  محمدی» طلبه جوان و خلاق مشهدی بیش از یازده سال است که زندگی اش را وقف ناشنوایان کرده است، گفتگوی ما را بخوانید.

به گزارش نهضت؛ سالیان سال سهم ناشنوایان از رسانه و تلویزیون اخبار ناشنوایان بود که روز‌های جمعه از تلویزیون پخش می‌شد بعد‌ها به مناسبت‌های مختلف انگشت شمار برنامه‌هایی بودند که هنگام پخش برنامه فردی این برنامه‌ها را به زبان اشاره برای ناشنوایان ترجمه می‌کرد. سهم ناشنوایان از مراسم‌های  مذهبی منحصر می‌شد به حضور فیزیکی بدون هیچ انتقال معنا و معارفی در مجالس عمومی برای افراد ناشنوا و بدون اینکه ذره‌ای  متوجه محتوای سخنرانی، روضه‌خوانی و سینه‌زنی شوند. تا اینکه سال ۱۳۸۵ ناشنوایان شهر مشهد مقدس به ابتکار خودشان هیئت «عزاداران علمدار کربلا» را تاسیس می‌کنند. هیئتی که باعث می‌شود ناشنوایان هم بتوانند از این مراسم بهره‌مند شوند. آشپز بودن پدر در این هیئت سبب می‌شود که  پای حجت الاسلام «رضا اژدر  محمدی»  به هیئت عزاداران علمدار کربلا باز شود. حضور مداوم در این هیئت او را متوجه کم و کاستی‌های این هیئت می‌کند و همین باعث می‌شود که تصمیم بگیرد آستین همت را برای رفع کم و کاستی‌ها بالا بزند.

ارتباط گیری خوب

حجت الاسلام اژدر محمدی با اشاره به اینکه من از بچگی به واسطه ناشنوا بودن والدینم با  دنیای ناشنوایان و مشکلاتشان آشنا بودم ادامه می‌دهد: «برنامه‌هایی که در هیئت‌های ناشنوایان اجرا می‌شود به این صورت است که سخنران سخنرانی می‌کند، مداح مداحی می‌کند و یک مترجم در کنارشان می‌ایستد و آن نوحه یا سخنرانی را  به زبان اشاره و مطالب را به ناشنوایان منتقل می‌کند. این رویه یک سری مشکلات داشت از  جمله، چون واسطه می‌خورد انتقال معنا به خوبی صورت نمی‌گیرد و نکته دیگر اینکه سخنران و کسی که مطلب را ارائه می‌دهد خودش مستقیما با مخاطبش در ارتباط نبود و موقع سخنرانی کسی به سخنران توجه نمی‌کرد و همه به مترجم توجه می‌کردند واین ارتباط گیری سخنران و مخاطب را پایین می‌آورد؛ لذا اغلب اوقات سخنران از این موضوع رنج می‌برد که نمی‌تواند با مخاطبش ارتباط برقرار کند. روحانیون در هیئت ناشنوایان از یک طرف نمی‌توانستند با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند. اگر مخاطب می‌خواست سوالی را بپرسد بایداز مترجم بپرسد و این ارتباط گیری خیلی خوب نبود. مشکلات اینجوری موجب دلسردی سخنران باعث می‌شد. ما گفتیم اگر به این صورت باشد که کسی که سخنرانی یا مداحی می‌کند به زبان اشاره مسلط باشد و قطعا ارتباط  بهتر بین سخنران و مخاطبان ایجاد  می‌شود و کیفیت بالا می‌رود.»




تاثیر در پامنبری‌ها
 حجت الاسلام اژدر محمدی می گوید: همین مسائل باعث شد من و یکی از دوستانم به نام «مهدی ظریفی» که او هم پدر و مادر ناشنوا داشت  تصمیم گرفتیم وارد حوزه علمیه  شویم. بعد از رفتن به حوزه علمیه ، خودمان مسئولیت سخنرانی و برنامه‌های دیگر هیئت را عهده دار شدیم.  از آنجا که هردوی ما به زبان اشاره مسلط هستیم و روش ارتباط با ناشنوایان را تجربه کرده ایم با زبان اشاره و بی‌واسطه برای آن‌ها سخنرانی می‌کنیم و به چشم می‌بینیم که این روش چقدر بر پامنبری‌های ناشنوا موثر است. این طلبه جوان ادامه می‌دهد: «البته این را هم بگویم فضا و حال و هوای مجالس روضه برای ناشنوایان با مجالس معمولی خیلی متفاوت است. درمجالس عادی سوز صدای روضه خوان مجلس را صفا می‌دهد، اما در مداحی و روضه‌خوانی برای ناشنوایان دستت از این جهت‌ها کاملا بسته است اینجا تنها چیزی که می‌تواند مکمل زبان اشاره باشد و تا اندازه‌ای حزن و اندوه را به مخاطبان منتقل کند  نور مجلس است. خودمان در هیئت عزاداران علمدار کربلا  فضا را به صورتی مناسب‌سازی کرده‌ایم که وقت روضه، نور فقط در جایگاه ایستادن مداح باشد و تاریکی فضای هیئت، بتواند منتقل‌کننده احساس حزن و اندوه باشد. در چنین شرایطی، اگر اشکی به چشم یک مستمع ناشنوا بیاید، به اعتقاد ما بسیار ارزشمند است، چون با وجود تمام این محدودیت‌ها، نشان‌دهنده این است که مفهوم را درک کرده و دلش شکسته است.»

شب‌های قدر و زبان اشاره

آقای اژدر محمدی درباره بهترین مجلسی که به این سبک برگزار کرده است اینطور می‌گوید: «مجلس زیاد بوده است، اما اگر از لحاظ  بعد جمعیت بخواهم بگویم مجلسی که در حرم امام رضا (ع) در شب‌های قدرگرفتیم را می‌توانم نام ببرم.  برای اولین بار مراسم شب‌های قدر  امسال و قرائت جوشن کبیر و قرآن به سر گرفتن را داخل حرم مطهر  اجرا کردیم. البته سال دومی بود که اجرا می‌کردیم، اما برای نخستین بار بود که به صورت زنده از تلویزیون پخش می‌شد که خوشبختانه شعار «هیئتی به وسعت کشور» به نوعی به واقعیت پیوسته بود.  بعد از این مراسم بسیاری از دوستان ناشنوا برای ما عکس و فیلم فرستادند که مثلا در خانه یا یک حسینیه جمع شده و تلویزیون بزرگ گذاشته بودند و قرائت جوشن کبیر را به صورت زنده نگاه می‌کردند. قبل از این، بسیاری از ناشنوایان نمی‌توانستند از شب‌های قدر به طور کامل بهره‌ای ببرند، چون تمام این مراسم نیاز به مترجم داشت و آن‌ها از این  محروم بودند  فوقش به مجلسی می‌رفتند و می‌دیدند مردم قرآن به سر دارند و آن‌ها هم همراه جمعیت قرآن به سر می‌گرفتند، اما از  مراسم آنطور که باید، بهره‌ای نمی‌بردند. مراسم قدر امسال توفیق بزرگی بود.»
به گفته این روحانی تا به حال چه از قشر روحانیت چه از مردم برخورد بدی نگرفته است شاید بعضی اول تعجب کنند، اما برایشان جالب است و دوست دارند یاد بگیرند و برای این قشر مفید به فایده باشند.

به رسمیت شناختن زبان اشاره
در پایان از حجت الاسلام اژمحمدی که به واسطه ناشنوا بودن والدین از بچگی با مشکل ناشنوایان آشنا بوده است، می‌پرسم به نظر شما در حال حاضر بزرگ‌ترین خواسته ناشنوایان  چیست؟ و او پاسخ می‌دهد: «به نظرم  بزرگ‌ترین خواسته شان این است که زبان اشاره به رسمیت شناخته شود. طبق آمار بهزیستی، جمعیت ناشنوایان کشور جمعیت کمی نیست. این‌ها با زبانی صحبت می‌کنند که اگر این زبان به رسمیت شناخته شده و صدا و سیما برایشان مناسب سازی شود خیلی کمکشان می‌کند. نیاز آن‌ها فقط اخبار نیست، آن‌ها دوست دارند از بقیه برنامه‌های تلویزیون هم بهره ببرند. دوست دارند برنامه‌های تولیدی تلویزیون به زبان ناشنوایان ترجمه شود. لازمه اش این است که یک زبان به رسمیت شناخته شده وجود داشته باشد. خوب است بحث مترجم زبان اشاره به رسمیت شناخته شده و سازماندهی شود، کار ترجمه زبان اشاره کاملا تخصصی است که اجمالا مترجم باید یکسری اطلاعات داشته باشد. در حال حاضر مترجم زبان اشاره‌ای که با ناشنوا نزد پزشک می‌رود، همراهش به دادگاه، یا به  اتاق مشاوره می‌رود و صحبتهایش را ترجمه کند یک نفر است این‌ها  تفکیک لازم دارد که لازمه آن به رسمیت شناختن زبان اشاره است.»