«شرق شناسی» ادوارد سعید چه می‌گوید؟

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، کتاب شرق شناسی نوشتهٔ ادوارد سعید و ترجمهٔ لطفعلی خنجی است. انتشارات امیرکبیر این کتاب در حوزهٔ مطالعات پسااستعماری را منتشر کرده است.

ادوارد سعید در کتاب شرق‌ شناسی بیان کرده است که تصویر غرب از شرق، تصویری کلیشه‌ای و غیرواقعی است. او معتقد است که شرق‌شناسان غربی، با نگاهی جانبدارانه به فرهنگ‌های شرقی، آن‌ها را به‌ عنوان جوامع عقب‌مانده و نیازمند تمدن معرفی کرده‌اند. این تصویرسازی نادرست، نه تنها درک ما از شرق را مخدوش کرده، بلکه به توجیه استعمار نیز یاری رسانده است.

او در کتاب «شرق‌شناسی» نشان داده که این نگاه، نه بر پایه شناخت و درک متقابل، بلکه بر پایه قدرت و سلطه بنا شده است. شرق در نگاه غرب، همچون آینه‌ای است که انعکاس ترس‌ها و آرزوهای غرب را نشان می‌دهد.

ادوارد سعید در اثر سیاسی و اجتماعی قدرت‌های استعماری و نهادهای دانشگاهی را به چالش کشیده است. او با افشای کلیشه‌های غربی دربارهٔ شرق، به ما کمک می‌کند تا با نگاهی انتقادی به جهان اطرافمان بنگریم. این کتاب همچنان یکی از منابع اصلی برای مطالعات پسااستعماری است و تأثیر عمیقی بر حوزه‌های مختلف از جمله مطالعات فرهنگی، ادبیات و سیاست گذاشته است.

این کتاب را به دوستداران حوزهٔ مطالعات پسااستعماری و دانشجویان علوم اجتماعی و علوم سیاسی پیشنهاد می‌کنیم. کتاب‌های مردم‌شناسی مانند این اثر برای علاقه‌مندان به شناخت فرهنگ‌های دیگر و افرادی که در زمینه‌های اجتماعی یا توسعه‌ی فرهنگی فعالیت می‌کنند نیز منبعی ارزشمند به شمار می‌آید.

گفتنی است ادوارد سعید با نام کامل «ادوارد ودیع سعید» در اول نوامبر سال ۱۹۳۵ در بیت المقدس در فلسطینِ تحت‌سرپرستی بریتانیا زاده شد. او نظریه‌پرداز ادبی، منتقد فرهنگی و فعال سیاسیِ فلسطینی - آمریکایی است که در دانشگاه‌های هاروارد و پرینستون درس خوانده و استاد زبان انگلیسی و ادبیات تطبیقی در دانشگاه کلمبیا بود. سعید به‌ عنوان یکی از بنیان‌گذاران نظریهٔ پسااستعمارگرایی شناخته می‌شود. او با کتاب «شرق‌شناسی» که در ۱۹۷۸ به چاپ رساند به شهرت رسید؛ کتابی که در آن به نقد بازنمایی‌های فرهنگی شرق‌شناسی و چگونگی درک جهان غرب از شرق پرداخته است. سعید به‌ دلیل حمایت‌های آشکارش از فلسطین بارها مورد تهدید قرار گرفت و از سوی جامعهٔ مدافع یهودیان نازی خوانده شد و دفتر کارش در دانشگاه در ۱۹۸۵ به آتش کشیده شد.