برخورد پیامبر با مسیحیان و یهودیان چگونه بود؟

برخورد پیامبر با مسیحیان و یهودیان چگونه بود؟ و آیا آن ها می توانستند در جامعه ی اسلامی زمان پیامبر سنت های خود را برپا کنند در آن زمان حقوق شهروندی آنها چقدر رعایت می شد؟

پس از این که پیامبر(ص)، دولت اسلامی را در شهر یثرب تشکیل داد، مسلمانان با قبایل یهودی اطراف یثرب، مجاور شدند و چون یهودیان با علم بر این که آن حضرت پیامبر خدا است، حاضر به پذیرش اسلام نبودند، پیامبر (ص)، قراردادی را با آن ها تنظیم کرد که نوع تعامل مسلمانان و یهودیان با یکدیگر مشخص شود. بزرگان قبایل یهود نیز این قرارداد را به رسمیت شمرده و آن را امضا کردند. بر اساس مفاد این پیمان نامه، یهودیان می توانند با مسلمانان مدینه یک امت را تشکیل داده و باید در قبال مشرکان، مسلمانان را یاری کنند و در جنگ ها نیز در سپاه مسلمین باشند و بر علیه آنان توطئه نکنند. دوم آن که یهودیان حق دارند همه ی اعمال عبادی دین خود را به طور آزادانه انجام دهند و کسی متعرض آن ها نشود و سوم این که یهودیان نیز همانند مسلمانان از غنائم جنگی سهم می برند. مسلمانان نیز امنیت آن ها را تامین کرده و اهل کتاب می توانند بی هیچ مشکلی در دارلاسلام زندگی کنند. اما قبایل یهود، به پیمان خود وفا نکرده و علیه اسلام و مسلمین توطئه های بسیاری کردند و با مشرکان هم پیمان شدند، در نتیجه پیامبر اکرم(ص)، نیز با آن ها برخورد کرد. چنان چه آن ها وفادار می ماندند، به قطع یقین، می توانستند از حقوق اجتماعی خود بهره مند شوند. مسلمانان از همان ابتدا با مسیحیان در ارتباط نبودند. وقتی اسلام در سراسر شبه جزیره ی عربستان گسترش پیدا کرد، مسلمانان با مسیحیان جنوب حجاز و شمال یمن که  منطقه ی نجران نامیده می شد، همسایه شدند. بزرگان و سران قبایل مسیحی، که اوصاف پیامبر موعود را در انجیل خوانده بودند، به سراغ پیامر رفتند تا دریابند او همان منجی وعده داده شده ی مسیح است یا نه؟ حضرت با ایشان مباحثه کرد و به سوالات آن ها پاسخ داد و با وجود این که حق بر مسیحیان آشکار شد، اما گفتند که به نبوت حضرت رسول اکرم(ص)، شک دارند و پیامبر به آن ها پیشنهاد مباهله کرد. مباهله رسم مورد قبول مسیحیان بود و آن ها ابتدا پذیرفتند، اما وقتی پیامبر و اهل بیتش را دیدند، از انجام مباهله منصرف شدند و به پیامبر (ص)، گفتند، حاضر به پذیرش سیادت و سروری اسلام هستند، به شرط این که پیامبر اجازه دهد، آن ها بر دین خود باقی بمانند. پیامبر(ص)، نیز پذیرفتند که در قبال دریافت جزیه یا همان مالیات اهل کتاب، امنیت و آرامش مسیحیان را در جامعه ی اسلامی تامین کنند. برخورد دیگری بین مسلمانان و جامعه ی مسیحیت نبوده است جز زمانی که پیامبر اکرم(ص)، امپراطور روم را به اسلام دعوت می کند و او نمی پذیرد. همچنین در سال نهم هجری، عده ای از مسیحیان، فرستاده ی پیامبر (ص) به سوی پادشاه اردن امروزی را می کشند و پیامبر برای جبران این مسئله، لشکری را به فرماندهی جعفر بن ابی طالب فراهم می کند تا آن ها را تنبیه کرده و سر جای خود بنشاند. این درگیری منجر به جنگ موته و شهادت جعفربن ابی طالب  و تعداد بی از مسلمانان شد. به طور کلی اسلام، حقوق اجتماعی و شهروندی مشخصی را برای اهل کتاب قائل است و مانع فعالیت های دینی و برگزاری آداب مذهبی آن ها نمی شود و اهل کتاب موظف هستند در قبال تامین امنیت شان و زندگی آزادانه در جامعه ی مسلمین، به دولت اسلامی مالیات بپردازند که همان جزیه نام دارد. در زمان پیامبر اسلام(ص)، نقض عهدی از سوی مسلمانان صورت نگرفت، لیکن یهودیان و در برهه ای از زمان مسیحیان، به جنگ حق رفته و نشانه های آشکار خداوند را که بر نبوت پیامبر(ص)، دلالت داشت، انکار می کردند.